W poniedziałek pierwsi laureaci tegorocznych Nobli

W najbliższy poniedziałek, około godz. 11.30 naszego czasu, poznamy nazwiska pierwszych tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny. W kolejnych dniach Szwedzka Akademia Nauk wskaże zwycięzców z fizyki i chemii.

We wtorek, 6 października, około godz. 11.45 dowiemy się, kto zdobył w tym roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki, a w środę, 7 października, o tej samej godzinie poznamy laureatów w dziedzinie chemii.

W piątek, 9 października, o godz. 11 wskazany zostanie laureat Pokojowej Nagrody Nobla, zaś 12 października ok. godz. 13 - zwycięzca w dziedzinie nauk ekonomicznych. Zgodnie z tradycją, data ogłoszenia laureata literackiej Nagrody Nobla zostanie ujawniona w późniejszym terminie.

Nagrodę w dziedzinie fizjologii i medycyny przyznaje komitet założonego w 1810 roku Instytutu Karolinska w Solnej pod Sztokholmem. Laureatów w fizyce i chemii wskazuje Królewska Szwedzka Akademia Nauk, ona wyłania też zwycięzców - fundowanego przez Sveriges Riksbank (Bank Szwecji) - Nobla w dziedzinie ekonomii. Zwycięzcę pokojowej Nagrody Nobla wskazuje Norweski Komitet Noblowski, a literackiego - Akademia Szwedzka.

Od 2012 roku laureaci - zamiast przyznawanych wcześniej 10 mln koron - otrzymują po 8 mln koron (tj. ok. 855 tys. euro). Oprócz nagrody finansowej każdy z laureatów otrzymuje dyplom i złoty medal. Na awersie medalu widnieje profil fundatora nagrody, Alfreda Nobla, wraz z datą jego urodzenia i śmierci zapisaną cyframi rzymskimi.

Ta strona medalu jest taka sama w przypadku medycyny i fizjologii, fizyki, chemii, oraz literatury, ponieważ odznaczenia w tych kategoriach wykonał szwedzki rzeźbiarz i grawer Erik Lindberg. Nieco inaczej wygląda awers medalu dla laureata pokojowej Nagrody Nobla oraz ustanowionej dopiero w 1968 roku nagrody w dziedzinie ekonomii.

Każdy z medali jest ręcznie robiony, waży średnio 175 gramów i ma średnicę 66 milimetrów. Najcięższy jest ten z ekonomii, który waży o kilka gramów więcej niż pozostałe. Każdy nagrodzony otrzymuje jeden medal, ale może sobie zażyczyć jego repliki. Ta jednak wybita jest z brązu i jedynie pokryta złotem.

Od 1901 roku laureaci Nagród Nobla są wybierani co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz medycyny lub fizjologii. Równie długo przyznawana jest też Nagroda Pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku. Jej fundatorem jest Bank Szwecji.

Nazwiska laureatów tradycyjnie ogłaszane są na początku października, wręczenie nagrody ma zaś miejsce w rocznicę śmierci jej fundatora - 10 grudnia w Oslo i Sztokholmie.