#nauka

Europejska Agencja Kosmiczna poinformowała o odkryciu niezwykłego zjawiska w naszej galaktyce. Teleskop Gaia wykrył gigantyczną falę przemieszczającą się przez Drogę Mleczną, która wpływa na ruch gwiazd znajdujących się tysiące lat świetlnych od centrum galaktyki. Obszar, w którym obserwuje się to zjawisko, rozciąga się od około 30 do 65 tysięcy lat świetlnych od serca naszej galaktyki.

Dwaj księża-naukowcy z Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego dokonali przełomowego odkrycia w opisie grawitacji. Wykazali, że dwa pozornie różne modele mogą prowadzić nie tylko do tych samych wyników, ale także do zupełnie nowych rozwiązań równań Einsteina. Ich praca pokazuje, że matematyka może otwierać drzwi do nieznanych dotąd obszarów fizyki.

Ostatni dzwonek wybrzmiał. Pozostało odebranie świadectw i można zacząć wakacje.  Jednych cieszy to bardziej, innych mniej. Dla wielu uczniów jest to czas głębszego oddechu. Nie ma korepetycji, miliona zajęć dodatkowych i wymagań, do których nie da się doskoczyć. Jeszcze tylko muszą jakoś przetrwać wysyp czerwonych pasków w mediach społecznościowych i można odetchnąć.

Machu Picchu – mistyczne miasto Inków ukryte wysoko w peruwiańskich Andach – wciąż zaskakuje naukowców. Choć od jego odkrycia minęło już ponad sto lat, badacze wciąż odsłaniają kolejne warstwy jego historii. Najnowsze badania archeologiczne, w tym te prowadzone przez polską badaczkę dr Dominikę Sieczkowską-Jacynę, rzucają nowe światło na wiek miasta, jego mieszkańców oraz niezwykłe technologie budowlane cywilizacji Inków.

Jeszcze w 2023 roku inflacja w Argentynie przekraczała 200 proc. rocznie. Ceny rosły tak szybko, że etykiety w sklepach trzeba było zmieniać co kilka dni, a pensje traciły wartość niemal z miesiąca na miesiąc. Dziś – w maju 2025 – sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Co się stało? I jaką cenę za stabilizację płacą Argentyńczycy?

Czy polska szkoła jest zbyt stresująca? Mateusz Gawlik, nauczyciel matematyki, twierdzi, że edukacja bez wyzwań nie przygotuje uczniów do dorosłości. Według niego matury nie można ograniczać do tego, co łatwe i przyjemne.

Wielu ludzi nie wyobraża sobie pogodzenia wiary z nauką. Byli jednak duchowni i badacze, dla których wiara nie stanowiła przeszkody w zainteresowaniu się nauką. Stała się inspiracją do poszukiwania i otwierania nowych rozdziałów wiedzy o świecie.

Dyrektor Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego, pasjonat sciencie fiction i nauki, pisze w swojej nowej książce o obserwacji kosmosu, rozpoznawaniu Boga w stworzeniu wszechświata oraz dowodzi harmonii istniejącej między nauką i religią.

Mit o monogamicznych pingwinach legł w gruzach. Do niedawna uważano, że te ptaki łączą się w pary na całe życie. Jednak badania przeprowadzone na kolonii pingwinów małych na australijskiej wyspie Philip wykazały, że "rozwody" są wśród nich na porządku dziennym, podobnie jak okazjonalne "skoki w bok", a nawet regularna rozwiązłość.

Prof. Tomasz Guzik z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego znalazł się na prestiżowej liście Highly Cited Researchers 2024, obejmującej badaczy o największym wpływie na światową naukę. Jego osiągnięcia to nie tylko powód do dumy dla polskiej nauki, ale także dowód na to, że polscy naukowcy odgrywają istotną rolę w międzynarodowym środowisku akademickim.

Asteroida uderzyła w Ziemię jak cios pięści olbrzyma, a planeta – owinięta w pył i skąpana w ciemności – przestała oddychać. Na dwa lata ustąpiła fotosynteza, światło słoneczne niemal zanikło, a temperatura spadła do lodowatego minimum. To nie była zwykła katastrofa; to był apokaliptyczny teatr przetrwania, który zakończył panowanie dinozaurów i otworzył zupełnie nowy rozdział w historii życia na Ziemi.

Badania opublikowane w czasopiśmie „Insects” pokazują, że ekstrakty z konopi (Cannabis sativa) oraz kannabidiol (CBD) mogą stanowić nowy, obiecujący sposób na eliminację komarów Aedes aegypti, odpowiedzialnych za przenoszenie chorób takich jak żółta febra, denga czy wirus Zika.

Minister edukacji Barbara Nowacka ogłosiła uruchomienie platformy "Szkoły Szkołom", która umożliwi szkołom dotkniętym powodzią zgłaszanie swoich potrzeb. Inicjatywa ma na celu precyzyjne skierowanie wsparcia do najbardziej potrzebujących placówek edukacyjnych.

Interaktywne zabawki dla dzieci, takie jak Toniebox, Tiptoi, czy Tamagotchi, budzą poważne obawy wśród rodziców. Badacze ostrzegają, że urządzenia te mogą gromadzić i przesyłać obszerne dane behawioralne o najmłodszych użytkownikach.

Czy kleszcze mają swoje preferencje, jeśli chodzi o grupy krwi? Wielu z nas zastanawia się, dlaczego niektóre osoby są częściej narażone na ataki tych małych pajęczaków, podczas gdy inne zdają się być dla nich mniej atrakcyjne. Nowe badania z Uniwersytetu Masaryka w Brnie mogą przynieść odpowiedzi na to pytanie.

To stworzenie jest tak rzadkie, że żywy osobnik nigdy nie został zaobserwowany, a od XIX wieku odnotowano istnienie tylko sześciu okazów. Ostatnio, najprawdopodobniej, najrzadszy wieloryb świata został znaleziony martwy na brzegu Nowej Zelandii.

"Zatem czary ostatecznie działają czy nie? - należy zapytać. I tutaj właśnie ujawnia się owo nabieranie wody w usta: wielu badaczy nie chce się na poważnie zmierzyć z problemem, nawet wtedy, kiedy napotykają oni pewne fakty". Przeczytaj fragment książki "Magia. Pomiędzy zabobonem a zagrożeniem duchowym". Radosław Broniek OP przedstawia w niej, czym jest magia i jak działa, co pozwala spokojnie, i w duchu wiary, zmierzyć się z tą kwestią. Autor w sposób przystępny i zwięzły mówi o fenomenie magii, od strony samych magów, naukowców, którzy ją badają, ale przede wszystkim prezentuje katolicką interpretację praktyk magicznych.

Piłka nożna jest sportem szczególnym. Może dlatego, że znalazła uznanie w każdym kraju i stała się widowiskiem nr 1 na scenie międzynarodowej rywalizacji. Jest też probierzem zdolności organizacyjnych i siły mentalnej danego społeczeństwa. Mówię tu o ekipach narodowych, grających Mundiale czy Euro. Nie będę próbował analizować występu naszej reprezentacji na Euro 2024, ograniczając się do stwierdzenia faktu, że od wielu lat widzimy ten sam scenariusz i od wielu lat stawiane są diagnozy tego wstydliwego schematu.

Astronomowie zaobserwowali, jak uaktywnia się ogromna czarna dziura położona w centrum innej galaktyki. To pierwsza tego typu obserwacja w historii.

Według naukowców z brytyjskiego uniwersytetu szczęście jest czymś, czego można się nauczyć. Nie jest to jednak prosta droga i wymaga ciągłego wysiłku. Pomóc w osiągnięciu szczęścia może kontakt z naturą, pisanie dziennika, pomoc innym czy medytacja.

{{ article.description }}