Modlitwy na Wigilię. Jak modlić się przy wigilijnym stole?

Wigilia Bożego Narodzenia to wyjątkowy dzień. Do Świąt przygotowujemy się długo i starannie, sprzątając, gotując i piekąc, a w Wigilię pięknie nakrywając do uroczystej kolacji. Ważnym momentem wigilijnej wieczerzy jest modlitwa, która wspólnie odmówiona, przypomina o tym, co świętujemy: narodzenie Syna Bożego.

By uniknąć zamieszania i niepewności, warto wcześniej przygotować nie tylko opłatek i sianko pod obrusem, ale także wigilijną modlitwę, która będzie odpowiednia dla domowników i gości.

Jak się modlić przed wigilijną kolacją?

Przygotowanie do tego ważnej części wigilijnej wieczerzy ułatwiają nam często parafie, drukując i rozdając jej treść lub umieszczając ją na opakowaniach opłatków. Najczęściej proponowana wigilijna modlitwa składa się z kilku części.

Gdy wszyscy są już zgromadzeni przy stole, w postawie stojącej, zaczynamy od uroczystego zapalenia świecy. Ten, kto ją zapala, może przy tym wypowiedzieć słowa: „Światło Chrystusa”, a pozostali mogą odpowiedzieć: „Bogu niech będą dzięki”.

Następnie wszyscy robią znak krzyża, mówiąc: W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.

Kolejnym elementem wigilijnej modlitwy jest zapowiedź Ewangelii. Jej celem jest przypomnienie, że kolacja wigilijna jest spotkaniem z okazji narodzin Jezusa. Można przeczytać początek 9 rozdziału Księgi Izajasza, skorzystać z przygotowanej przez parafię lub diecezję modlitwy lub swoimi słowami zaprosić do słuchania biblijnej historii o narodzeniu Jezusa.

Modlitwa przed Ewangelią w Wigilię:

W 65. tygodniu lat według proroctwa Daniela, w 194. olimpiadzie według kalendarza greckiego, w 752. roku po założeniu miasta Rzymu, w 42. roku panowania Oktawiana Augusta, cesarza rzymskiego, gdy w całym świecie nastał pokój, zechciał Jezus Chrystus, wieczny Bóg i Syn wiecznego Ojca, świat uświęcić przez swoje błogosławione przyjście.

Dlatego święcimy dziś narodzenie Pana naszego Jezusa Chrystusa według ciała. Z głęboką wiarą, jak to czynili nasi ojcowie, posłuchajmy słów Ewangelii opisującej to najradośniejsze dla całej ludzkości wydarzenie narodzin Syna Bożego.

Następnie zostaje odczytana Ewangelia.

Po uroczystym przeczytaniu fragmentu Ewangelii następuje wspólna modlitwa, przypominająca modlitwę wiernych podczas mszy. Można się nią podzielić i każde wezwanie może czytać inna osoba, a wszyscy obecni odpowiadają: wysłuchaj nas, Panie.

Prowadzący modlitwę: Boże, nasz Ojcze, w tej uroczystej godzinie wychwalamy Cię i dziękujemy, że posłałeś nam swojego Syna Jezusa Chrystusa, naszego Pana i Zbawiciela i prosimy Cię:
- udziel naszej rodzinie daru miłości, zgody i pokoju. Ciebie prosimy – wysłuchaj nas, Panie
- obdarz naszych sąsiadów, przyjaciół i znajomych pokojem. Ciebie prosimy…
- wszystkich opuszczonych, samotnych, chorych, biednych, głodnych na całym świecie pociesz i umocnij tej świętej nocy Dobrą Nowiną. Ciebie prosimy…
- naszych zmarłych (wymienić imiona) obdarz szczęściem i światłem Twej chwały. Ciebie prosimy…
Módlmy się słowami, których nauczył nas Jezus. Ojcze nasz…

Panie Boże, ty sprawiłeś, że ta święta noc zajaśniała blaskiem prawdziwej światłości Jednorodzonego Syna Twojego, spraw, abyśmy jaśnieli blaskiem Twego światła w naszym codziennym postępowaniu. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Później odmawiamy modlitwę przed podzieleniem się opłatkiem. Może brzmieć tak:

A teraz w duchu miłości i przebaczenia przełamiemy się opłatkiem – chlebem miłości. Otwierając nasze serca we wzajemnej miłości, otwieramy je na przyjście Pana. Niech On będzie zawsze z nami.

Można też własnymi słowami zachęcić do okazania sobie życzliwości, powiedzenia dobrych słów, pojednania się przy okazji składania sobie życzeń.  

Poniżej sprawdź, kto powinien prowadzić modlitwę przy wigilijnej kolacji, którą Ewangelię czytamy podczas Wigilii oraz kto powinien ją uroczyście przeczytać. 

Kto prowadzi modlitwę przy wigilijnej kolacji?

Bardzo dobrym zwyczajem jest, by wigilijną modlitwę prowadził ojciec rodziny lub gospodarz domu, w którym się spotykamy. Nie będzie to jednak uchybieniem, gdy rodzinną modlitwę przed Wigilią poprowadzi matka lub gospodyni. Ważne jest, by nikogo do prowadzenia modlitwy nie zmuszać - nawet, jeśli tradycja każe, by ojciec rodziny prowadził modlitwę, jeśli ma się czuć niepewnie i niezręcznie, może go zastąpić kto inny. 

Którą Ewangelię czytamy podczas Wigilii?

Najczęściej podczas wigilijnej kolacji czytamy fragment Ewangelii według św. Łukasza, a dokładnie – Łk 2, 1-10 (zaczyna się od słów: „W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności w całym państwie”). Drugim proponowanym fragmentem jest scena narodzenia wg św. Mateusza (Mt 1, 18-25), rozpoczynająca się od słów: „Z narodzeniem Jezusa Chrystusa było tak.”.

Kto powinien czytać Ewangelię podczas Wigilii?

W Polsce mamy różne tradycje. Według jednej powinien to być ojciec rodziny lub gospodarz, według innej – najstarsze dziecko. Niezależnie od tego, kto zostanie wybrany do odczytania wigilijnego fragmentu Pisma Świętego, ważne jest, by choć raz przeczytał go na głos i by potrafił czytać spokojnie i wyraźnie, tak, by wszyscy obecni usłyszeli i zrozumieli słowa Ewangelii. Jeśli najstarsze dziecko nie jest jeszcze wprawione w czytaniu, można wcześniej poćwiczyć z nim czytanie wybranego fragmentu, by mogło z dumą spełnić tę ważną rolę. [więcej pomysłów na to, jak zaangażować dzieci w wigilijną modlitwę, znajdziesz tutaj].

Jak długo powinna trwać modlitwa w Wigilię?

Często bywa tak, że nie modlimy się przed posiłkami i ten dobry, chrześcijański zwyczaj w Wigilię wypada nieco sztucznie. Nie zawsze też przy stole znajdują się sami wierzący, dlatego warto dostosować długość modlitwy do naszych „duchowych” możliwości. Być może wystarczy samo „Ojcze nasz…” i czytanie fragmentu Ewangelii, a może wszyscy z radością spędzą dłuższą chwilę na wspólnej rozmowie z Najwyższym. Celem modlitwy nie jest wydłużanie jej w nieskończoność, ale odniesienie się do duchowej rzeczywistości i powodu świętowania, jakim są narodziny Jezusa.  

Zobacz także: Jak się modlić przed kolacją, gdy spędzasz Wigilię samotnie? Odmów tę piękną modlitwę