Trzeba się wyzwalać z dobrego samopoczucia

O nowej ewangelizacji w polskiej rzeczywistości Kościoła mówi w rozmowie z KAI bp Grzegorz Ryś. Krakowski biskup pomocniczy uczestniczy w 366. Zebraniu Plenarnym KEP, które w dniach 7-8 października br. odbywa się w Warszawie.

Księże Biskupie, mówiąc o nowej ewangelizacji w Kościele, o czym mówimy przede wszystkim?

Bp Grzegorz Ryś: Papież Franciszek po "Evangelii Gaudium" w zasadzie odszedł od używania terminu nowa ewangelizacja, powracając do tego, co mówił Paweł VI, czyli do terminu "ewangelizacja", jako głównego, a być może nawet jedynego, zadania Kościoła.

Kościół istnieje dla ewangelizacji, czyli dla przekazu wiary. Ten przekaz jest zwrócony do każdego z nas, bo dopiero gdy przyjmiemy wiarę, możemy ją przekazywać. Możemy mówić o ewangelizacji ad intra i ad extra - czyli do tych, którzy albo wiary jeszcze nigdy nie mieli, albo ją porzucili, zostawili. Na pewno chodzi o to, i to jest programowe stwierdzenie papieża Franciszka, żeby celem Kościoła nie był Kościół sam w sobie, tylko by charakteryzowała go dynamika wychodzenia na zewnątrz, ku wszystkim poszukującym i zagubionym.

Jak Ksiądz Biskup ocenia wpływ i recepcję tego, o czym mówi papież Franciszek, w Kościele w Polsce?

- Myślę, że jest lepiej niż się powszechnie wydaje. Ten nurt jest w Kościele polskim bardzo mocny, tylko on się niestety nie przebija do szerszej informacji medialnej. Jesteśmy w tej kwestii Kościołem niesłychanie mocnym i bardzo różnorodnym, jeśli chodzi o inicjatywy. Mamy potężne środowisko Szkół Nowej Ewangelizacji, ruchów które są ewidentnie ewangelizacyjne. Mamy wypracowanych wiele metod ewangelizacji, które stają się coraz bardziej popularne, np. Kursy Alfa, które są prowadzone także w parafiach wiejskich w Polsce.

Mamy dziesiątki tysięcy świeckich ludzi przekonanych do ewangelizacji i coraz większe grono księży, którzy uczą się współpracy ze świeckimi, potrafią też pomagać im w rozeznawaniu charyzmatów, potrafią ich posyłać do pracy w Kościele. Więc jest coraz lepiej. Naprawdę ciekawym doświadczeniem są wakacje, kiedy można zobaczyć nie tylko to, że konkretne ruchy organizują rekolekcje, ale np. że odbywają się w Polsce wielotysięczne zgromadzenia młodych ludzi, np. w wieku gimnazjalnym, które organizują zwłaszcza wspólnoty zgromadzone przy rozmaitych zakonach. Właściwie ile jest zakonów, tyle jest pomysłów. To są świetne spotkania o wielkiej dynamice i zupełnie nowym języku przekazu wiary. Muszę powiedzieć, że tego jest tyle, że nie jestem w stanie odpowiadać na wszystkie zaproszenia, które otrzymuję z Polski na takie spotkania. To jest też o tyle ciekawe, że np. jeśli chodzi o młodzież gimnazjalną, to najłatwiej jest usiąść i ponarzekać. A tu się okazuje, że tej młodzieży jest tysiące na takich spotkaniach.

Z jednej strony mówimy o wakacyjnych akcjach, skierowanych do młodzieży, z drugiej strony wciąż aktualne pozostaje pytanie o to, jak dotrzeć do tych, którzy są na obrzeżach Kościoła - do nich też skierowana jest nowa ewangelizacja. Jakie są metody dotarcia do tej grupy ludzi?

- Metoda jest taka, że można do nich dotrzeć przez tych, którzy są już w Kościele, innej metody nie ma. I to jest to, czego ciągle musimy się uczyć. Tzn. tak przeżywać komunię Kościoła, parafii, konkretnego ruchu, żeby właśnie wychodzić poza nią, na zewnątrz. Trzeba się wyzwalać z dobrego samopoczucia, że jest nas dużo i wystarczająco, i co nas obchodzą ci wszyscy, których nie ma. Tu się już dużo dzieje. Mam wrażenie, że ta świadomość w Kościele polskim jest powszechna. Wiemy, że takie jest zadanie Kościoła, że to jest program podpowiadany przez papieża. Właściwie trudno jest znaleźć środowisko, które by o tym nie wiedziało. Teraz pozostaje pytanie, jak to przełożyć na praktykę. Ale zmiany w świadomości już się dokonały.

Czyli można powiedzieć, że kierunek jest taki: zmienić oblicze Kościoła poprzez tych, którzy już w nim są, po to, żeby był on atrakcyjny dla tych, których w Kościele jeszcze nie ma.

- Oczywiście. To jest to, co napisano jeszcze przed synodem o nowej ewangelizacji w tzw. "Lineamenta" synodu poświęconego tej kwestii - sprawa ewangelizacji jest kwestią eklezjologiczną, czyli najpierw popatrzmy na to, jakim jesteśmy Kościołem. Jeśli się do kogoś dociera się z kerygmatem i człowiek chce odpowiedzieć na to pytanie Chrystusa, który dla niego umarł i zmartwychwstał, no to trzeba go teraz zaprosić do Kościoła. I to musi być zaproszenie, które jest konkretne, ono nie może być abstrakcyjne. Mamy cały szereg zjawisk, które idą w kompletnie inną stronę, np. bardzo popularny, lansowany ostatnio medialnie "churching" , który oznacza, że człowiek dzisiaj jest tu, jutro tam, pojutrze jeszcze gdzie indziej. I tak naprawdę nie jest nigdzie, w żadnym kościele. Tu wpada posłuchać kazania, tam, bo jest parking, a jeszcze w innym ładnie śpiewają. Ale to nie jest tworzenie Kościoła. Nie oceniam i nie osądzam tych ludzi, ale to oznacza, że poprzez to, jak głosimy Słowo, jak sprawujemy sakramenty, nie potrafimy ich zaprosić do tego, żeby znaleźli się w konkretnym miejscu, konkretnej wspólnocie, a potem z tą wspólnotą wychodzili szukać następnych.

Jak zatem powinno być głoszone Słowo, żeby było atrakcyjne?

- Atrakcyjność Słowa polega na tym, że staje się ono wydarzeniem spotkania z Jezusem Chrystusem. Nie ma innej atrakcyjności. Słowo, na które ludzie naprawdę czekają i otwierają się na nie za każdym razem, to to, kiedy nie mówimy o teorii, nie zaczynamy mówić od moralności, ale mówimy o tym wydarzeniu, jakim jest spotkanie z Chrystusem - Synem Boga, który stał się człowiekiem. Dopiero potem jest wszystko inne. Bez tego nic nie ma, jest tylko zbiór ciężarów, które nakłada się na ludzi.

Bp Grzegorz Ryś - biskup pomocniczy Archidiecezji Krakowskiej, przewodniczący Zespołu d.s. Nowej Ewangelizacji, działającego przy Konferencji Episkopatu Polski.