Układanie puzzli i wyobraźnia przestrzenna

Dzieci, które bawią się w układanie puzzli między 2. a 4. rokiem życia mają później lepsze zdolności przestrzenne - wynika z amerykańskich badań, które publikuje pismo "Developmental Science".

Wyobraźnia przestrzenna jest istotna dla rozwoju przyszłych umiejętności matematycznych i technicznych, a także stanowi kluczowy element rozwoju poznawczego, przypominają autorzy pracy.

Naukowcy z University of Chicago przeprowadzili badania w grupie 53 dzieci i ich rodziców. Doświadczenie rozpoczęto, gdy maluchy miały niewiele ponad 2 lata (26 miesięcy), a zakończono, gdy były w wieku ok. 4 lat. Co cztery miesiące badacze przez 90 minut rejestrowali na wideo interakcje między rodzicami a ich pociechami, podczas codziennych aktywności w warunkach domowych.

Osoby zarabiające więcej częściej angażowały swoje dzieci w układanie puzzli. Dlatego, w analizie uwzględniono m.in. dochody i wykształcenie rodziców, społeczno-ekonomiczne warunki życia, a także to, jakiego języka rodzice używali w kontaktach z maluchami.

Okazało się, że dzieci, które między 2. a 4. rokiem życia układały puzzle miały lepszą wyobraźnię przestrzenną w wieku 4,5 lat.

- Maluchy, które układały puzzle wypadały lepiej w testach, które oceniały ich zdolność do obracania i przetwarzania kształtów w wyobraźni - komentuje główna autorka pracy, psycholog Susan Levine.

Jak przypomina badaczka, te umiejętności są istotnym wskaźnikiem przyszłych zdolności matematycznych, technicznych, inżynierskich oraz naukowych.

Okazało się, że układanie puzzli korzystnie wpływało na zdolności przestrzenne bez względu na płeć, choć w wieku 4,5 lat chłopcy lepiej przetwarzali kształty w wyobraźni. Autorzy zaznaczają jednak, że dostawali oni do układania trudniejsze puzzle niż dziewczęta, a ich rodzice bardziej angażowali się w tę zabawę i używali więcej słów opisujących przestrzeń.

Jak oceniają naukowcy, wyniki te sugerują, że wczesne układanie puzzli przez chłopców i przez dziewczynki może stymulować rozwój procesów poznawczych, które stanowią podstawę przyszłych zdolności matematycznych i technicznych.

- Dalsze badania są potrzebne, by ocenić, czy układanie puzzli oraz język, jakim opisuje się dzieciom zagadnienia związane z przestrzenią przyczyniają się do rozwoju ich zdolności przestrzennych - zaznacza Levine. Pomogą one również wyjaśnić, dlaczego chłopcy i dziewczynki układają puzzle o innym stopniu trudności oraz z czego wynikają różnice w zachowaniu rodziców wobec pociech jednej i drugiej płci.

Obecnie jej zespół prowadzi badania, w których rodzice układają takie same puzzle z chłopcami i dziewczynkami w wieku przedszkolnym.

- Chcemy w ten sposób sprawdzić, czy przy puzzlach o tym samym stopniu trudności rodzice komunikują się z dziećmi podobnie, niezależnie od ich płci - mówi Levine. Jak tłumaczy, w warunkach naturalnych rodzice chłopców mogą używać innego języka, by pomóc im wykonywać trudniejsze układanki.

Z drugiej strony, różnice w języku, jaki rodzice używają opisując przestrzeń oraz w ich zaangażowaniu w zabawę z dzieckiem mogą być związane z panującym w społeczeństwie stereotypem, że płeć męska cechują lepsze zdolności przestrzenne.

PAP - Nauka w Polsce