Depresja w podeszłym wieku

Na początek dobra wiadomość: ciężka depresja w przedziale wiekowym powyżej 65 lat nie występuje częściej niż w młodszych grupach wiekowych. Duża depresja dotyka mniej więcej co setną osobę. U kobiet wskaźnik ten wynosi 1,4%, u mężczyzn 0,4%. Objawy, które wskazują na inne rodzaje depresji, występują u 10-25% starszej populacji.

Objawy te trzeba traktować poważnie. Depresja uwarunkowana wiekiem współistnieje bowiem z wieloma chorobami somatycznymi i demencją. Może towarzyszyć takim chorobom jak: cukrzyca (diabetes mellitus), zaburzenia sercowo-naczyniowe, choroby nowotworowe, choroba Alzheimera i inne formy demencji.

Kiedy słabnie pamięć - demencja czy depresja, a może Alzheimer?

Wspomnieliśmy, że choroby somatyczne często współistnieją z depresją. W tym miejscu kilka słów powiemy jeszcze na temat depresji i demencji. Kiedy starsza osoba stwierdza, że jej pamięć, uwaga, spostrzeganie, myślenie - słabną, że gorzej przypomina sobie niedawne fakty, że ma kłopoty ze znajdowaniem odpowiednich słów, że kładzie rzeczy w miejsca zupełnie dla nich nieprzeznaczone, to jest to oczywiście coś, co ją przygnębia, zniechęca, a zapewne i przyprawia o lęk przed pierwszymi być może objawami choroby Alzheimera. Przerażenie sprawia, że nie ma odwagi pójść do lekarza i dosłownie "chowa się" przed otoczeniem w depresję.

Możliwe jest też, że te same zmiany w mózgu, które wywołują demencję, są odpowiedzialne za powstawanie depresji. Możliwe również, że obie choroby - depresja i demencja - istnieją równolegle.

Każda z tych możliwości jest prawdopodobna, badania w tym kierunku są w toku. Zebrane dotychczas wyniki pokazują, że większość pacjentów w starszym wieku mających depresję - o ile została objęta odpowiednim leczeniem - nie przejawia trwałych zaburzeń w dziedzinie uwagi, pamięci, myślenia i spostrzegania, jeśli jednocześnie na depresję nie nakładają się objawy choroby Alzheimera. W tym kontekście trzeba nadmienić, że mniej więcej w przypadku 10% wszystkich chorób o charakterze demencji objawy cofają się po zastosowaniu odpowiedniego leczenia. Chodzi tu często o objawy demencji wywołane przyjmowaniem pewnych leków, ustępujące po zmianie lekarstwa przez lekarza. Dalszych 15-50% demencji - tu lekarze są różnego zdania - występuje na tle gorszego ukrwienia naczyń mózgowych, co częściowo poddaje się leczeniu. Ważne jest, byśmy powiedzieli w tym miejscu: choroba Alzheimera, której widmo straszy wszystkich, jest tylko jedną z wielu różnych odmian demencji, jakie występują w wieku starszym!

Możesz pomóc!

Jeśli podejrzewasz, że u kogoś w rodzinie wystąpił przypadek demencji - i że nie depresja jest tu schorzeniem pierwotnym - powinieneś nakłonić tę osobę do wizyty u lekarza. Często lekarz może jej skutecznie pomóc, to znaczy zlikwidować albo ograniczyć przyczynę; zmieni lekarstwa albo wprowadzi nowe, przez co zostaną zniesione skutki uboczne działania pewnych leków albo poprawi się ukrwienie mózgu. Nawet choroba Alzheimera, której wszyscy tak się obawiają, przebiega łagodniej po podaniu pewnych leków, a objawy depresji, które jej towarzyszą, również można leczyć z naprawdę dobrym skutkiem.

Fragment książki: Depresja nie jest przeznaczeniem - Bernd Neumann, Detlef Dietrich