Australia: czy Kościół czeka rewolucyjna zmiana w spowiedzi? Rozważa się inną formę sakramentu

W Kościele katolickim w Australii dyskutuje się na temat możliwości uchylenia tajemnicy spowiedzi w sytuacji, gdy spowiednik usłyszy o pedofilu krzywdzącym dzieci. Pojawiły się sugestie o wprowadzeniu "trzeciej formy" sakramentu, by zapewnić bezpieczeństwo dzieciom.

"Kościół katolicki w Australii przeżywał wielki wstrząs przez co najmniej ostatnie pięć lat, po tym jak ustanowiono rządową Komisję Królewską w odpowiedzi na reakcje kościoła instytucjonalnego na seksualne wykorzystywanie dzieci" - pisze watykanista John Allen dla portalu Crux.

Po dokładnym zbadaniu przypadków molestowania seksualnego oraz ich systemowego tuszowania przez australijskich hierarchów, Komisja wydała 189 zaleceń dotyczących reform i zmian, w tym 80 specyficznych dla Kościoła.

Biskupi przyjmują proponowane zmiany

Australijscy biskupi odpowiedzieli na raport Komisji Królewskiej, przyjmując 79 z 80 zaproponowanych zmian.

Na początku prawie 60-stronicowego dokumentu biskupi podziękowali Komisji oraz ofiarom, które postanowiły ujawnić przestępstwa. Jednocześnie hierarchowie wyrazili swoje ubolewanie z powodu zaistniałych wydarzeń i zobowiązali się do zrobienia wszystkiego, aby "uleczyć rany nadużyć" i uczynić Kościół "prawdziwie bezpiecznym miejscem".

Z 80 rekomendacji Komisji Królewskiej 47 zaakceptowano, 13 z nich zostało przekazanych do Stolicy Apostloskiej, jedną pozostawiono do dalszego rozważenia, a kolejne przyjęto i wsparto uznając, że nie wymagają dyskusji.

Premier Australii prosi papieża, aby zwolnił z urzędu jednego z arcybiskupów >>

Pośród 13 rekomendacji przekazanych Watykanowi znajdują się m.in. te, które dotykają kwestii ustanawiania biskupów, zmian zapisów w prawie kanonicznym, nieobowiązkowego celibatu dla księży diecezjalnych, czy upubliczniania decyzji Watykanu i trybunałów kościelnych.

Na zakończenie biskupi przywołali słowa Franciszka, który apelował, aby "stworzyć kulturę zdolną do zapobiegania nadużyciom, ale także zapobiegać możliwości ich tuszowania i podtrzymywania".

"Nie" dla łamania tajemnicy spowiedzi

Jako jedyną odrzucono reformę, która zakłada łamanie tajemnicy spowiedzi. Wymaga ona od spowiedników, by zgłaszali oni przypadki wykorzystywania dzieci władzom cywilnym. Powodem weta jest to, że zdaniem biskupów wprowadzona zmiana sprzeciwiałaby się fundamentom wiary katolickiej i zagrażałaby wolności religijnej.

Jak wskazuje John Allen, rekomendacje i dyskusja wokół jednego odrzuconego punktu ożywiła również debatę na temat zmian w sakramencie pokuty i pojednania.

"Ogólnie Kościół uznaje trzy formy sakramentu spowiedzi" - pisze watykanista i wymienia indywidualną spowiedź, spowiedź wspólnoty (która jednak nie zastępuje spowiedzi indywidualnej, ale jest formą liturgii pokutnej, po której następuje "zwykła" spowiedź) oraz "trzeci ryt" czyli spowiedź ogólną, którą można wykorzystywać tylko w niebezpieczeństwie śmierci oraz w razie, gdy w danym miejscu i czasie jest niewystarczająca ilość kapłanów do wyspowiadania dużej liczby wiernych (por. KKK 1480-1484).

Czy trzecia forma spowiedzi to dobre rozwiązanie?

Jak wskazuje Allen, trzecia forma spowiedzi była popularna w Australii w latach 60. i 70. XX wieku. Była to jedyna możliwa forma przyjmowania tego sakramentu na ogromnych obszarach wiejskich, gdzie nie było wystarczającej liczby księży. Choć dziś sytuacja się zmieniła, to jednak wielu australijskich katolików domaga się przywrócenia trzeciej formy - ze względu na bezpieczeństwo dzieci.

Australia: będzie apelacja w sprawie tuszowania pedofilii przez arcybiskupa Wilsona >>

John Allen cytuje wypowiedź abpa Fischera z Sydney, który skrytykował ten pomysł: "Tak naprawdę to, czego ludzie naprawdę chcą, to czwarty rytuał spowiedzi, który polega na tym, aby wybaczyć sobie i wcale nie musieć iść do spowiedzi" - stwierdził hierarcha w rozmowie z portalem Crux.

Abp Fischer argumentował jednak również wskazując, że oprawcy prawie nigdy nie przyznają się do swoich zbrodni, ponieważ jednym z aspektów ich zaburzenia (jakim jest pedofilia) jest umiejętność przekonania samych siebie, że nie robią niczego złego.

"Łamiąc tajemnicę spowiedzi, pozbawisz spowiedników rzadkiej okazji, by podjęli próbę zachęty oprawcy, który się przyzna do grzechu do zmiany zachowania" - stwierdził abp Fischer - "lub by podjęli próbę zachęty ofiary, która opowie swojej sytuacji, że to nadużycie jest złem".