Papież do katolików Estonii: wojna źródłem udręki - budujcie społeczeństwa pokoju

„Ta rocznica upamiętnia niezachwianą nadzieję i zaufanie do Boga przez dziesięciolecia cierpienia, okupacji, ucisku” - napisał Franciszek w liście do biskupa Tallina Philippe'a Jourdana z okazji 100. rocznicy utworzenia Administratury Apostolskiej Estonii niedawno podniesionej do rangi diecezji. Papież wspomina w nim jezuitę abp Eduarda Profittlicha, ofiarę sowieckich prześladowań. Jego "świadectwo Chrystusowi i męstwo w trwaniu przy swojej trzodzie, aż do przelania krwi, zasiały ziarno, które przynosi owoce także i dzisiaj ” - czytamy.

Franciszek przypominając o swojej podróży apostolskiej w 2018 r., ale także mając na uwadze bieżące wydarzenia i „obecną wojnę w Europie”, która jest „źródłem głębokiej udręki i tragicznym echem najciemniejszych chwil z przeszłości”, wezwał katolików Estonii do „budowania społeczeństwa zakorzenionego w pokoju, sprawiedliwości, solidarności i godności każdej osoby ludzkiej”. A jednocześnie do „coraz większej współpracy z mężczyznami i kobietami innych wyznań chrześcijańskich, aby dawać wspólne świadectwo Bożych obietnic. Jest to zadanie wszystkich wierzących”.

Wierność wierze

Franciszek stwierdził, że rocznica ta jest „kamieniem milowym” w historii kraju i „oznacza stulecie niezłomnej wierności wierze katolickiej, która pozwoliła temu małemu, ale tętniącemu życiem Kościołowi być źródłem współczucia i duchowego pokarmu dla niezliczonych mężczyzn i kobiet w całym kraju”.  “Jednocześnie rocznica ta upamiętnia niezachwianą nadzieję i ufność w Panu przez dziesięciolecia cierpienia, okupacji i ucisku” - napisał papież.

Świadectwo arcybiskupa Profittlicha

Podejmując refleksję nad minionym stuleciem Ojciec Święty wyraził wdzięczność „za przykład wiary” ofiarowany przez „odważnych i wytrwałych przodków, którzy odegrali kluczową rolę w pielęgnowaniu i podtrzymywaniu wspólnoty katolickiej w Estonii”. W szczególności papież wspomniał sługę Bożego abp Eduarda Profittlicha, niemieckiego jezuitę i arcybiskupa, naturalizowanego Estończyka, administratora apostolskiego Estonii i ofiarę sowieckich prześladowań. "Jego świadectwo Chrystusowi i męstwo w trwaniu przy swojej trzodzie, aż do przelania krwi, zasiały ziarno, które przynosi owoce także i dzisiaj. Niech jego świadectwo zawsze będzie dla was źródłem inspiracji i przypomina wam, że nawet najdrobniejsze rośliny, najmniejsze gesty i najskromniejsze ofiary mogą wyrosnąć daleko poza ich skromne początki i przynieść obfity plon (por. Mt 13, 31-32)".

Zapał do ewangelizacji wśród młodych

Papież wyraził przekonanie że "to godne podziwu dziedzictwo wiary i miłości, które charakteryzuje waszą diecezję, zachęci obecne pokolenie kapłanów, zakonników i wiernych świeckich do dalszego wzrastania w radosnym uczniostwie misyjnym, gdy patrzą w przyszłość”. Papież wyraził też nadzieję, że setna rocznica będzie „okazją do duchowej odnowy waszej ziemi, rozpalając odnowiony zapał do ewangelizacji, zwłaszcza wśród młodych ludzi”, tak aby mogli oni „skuteczniej głosić Boże orędzie miłości, miłosierdzia i pojednania, niosąc w ten sposób światło Jezusa i wyzwalającą moc Ewangelii wielu współczesnym mężczyznom i kobietom, którzy nie wierzą w Boga”.

Dotarcie do uchodźców

„Niech Duch Święty - napisał papież na zakończenie listu - prowadzi was, abyście byli wymownym znakiem nieustannej ufności w Bożą Opatrzność i prowadzili estońskich chrześcijan, wraz ze wszystkimi ludźmi dobrej woli, do wyciągnięcia przyjaznej dłoni do uchodźców i najbardziej bezbronnych spośród naszych braci i sióstr”. Stąd modlitwa, aby Bóg „nadal towarzyszył wam, duchowni, zakonnicy i świeccy wierni Kościoła w Estonii, gdy rozpoczynacie kolejny rozdział waszej podróży pełnej wiary, nadziei i miłości”.

1 listopada 1924 r. papież Pius XI ustanowił na terytorium wydzielonym z rzymskokatolickiej archidiecezji ryskiej Administraturę Apostolską Estonii, obejmującą całe terytorium tego kraju.

W latach 1219-1557 istniała na tym terenie diecezja z siedzibą w Rewalu (Rewal był nazwą Tallina do 1918 r.) W 1918 r., kiedy Estonia uzyskała niepodległość, jej obywatele mieli pełną wolność wyznania a Stolica Apostolska uznała Estonię 10 października 1921 roku i nawiązała z nią relacje dyplomatyczne.

Pierwszym administratorem apostolskim był w latach 1924-1931 włoski jezuita abp Antonino Zecchini, SJ. Kolejnym, w latach 1931-1942 sługa Boży Eduard Profittlich, SJ, męczennik zamordowany przez sowietów.

W latach 1992- 2005 funkcję tę pełnili kolejni nuncjusze apostolscy, a 1 kwietnia 2005 roku administratorem apostolskim został Francuz Philippe Jean-Charles Jourdan, należący do prałatury personalnej Opus Dei. 26 września b.r. wraz z wyniesieniem administratury apostolskiej do rangi diecezji został on pierwszym biskupem diecezji tallińskiej, obejmującej terytorium całego kraju.  

We wrześniu 1993 r. Estonię odwiedził papież Jan Paweł II, a 25 lat później, 25 września 2018 papież Franciszek.

Na terenie  diecezji tallińskiej mieszka 1,364,000 osób, a katolicy (6 700) stanowią 0,5 proc. ludności.