W prawosławiu do Eucharystii przystępują już niemowlęta. Dlaczego tak jest?

W Cerkwi nie na odpowiednika pierwszej komunii świętej, która jest tradycyjną uroczystością w Kościele katolickim. W prawosławiu Eucharystia po raz pierwszy udzielana jest już niemowlętom, gdy zostały ochrzczone. Z racji wieku dzieci, samo to wydarzenie nie jest powiązane ze spowiedzią.

Maj to w Kościele katolickim tradycyjnie miesiąc pierwszych komunii świętych. Zgodnie ze wskazaniami Episkopatu Polski, do tego sakramentu przystępują dzieci około 10. roku życia. Uroczystości religijne mają podniosły charakter, poprzedzone są przygotowaniami w parafiach. To też uroczystość rodzinna: bliscy spotykają się po takiej mszy św. na uroczystym obiedzie, dzieci dostają prezenty.

Eucharystia bezpośrednio po chrzcie

W tradycji Kościoła prawosławnego nie ma takiego odpowiednika. - Tradycja prawosławna zezwala na przystępowanie do Eucharystii bezpośrednio po chrzcie - podkreślił ks. prof. Marek Ławreszuk, kierownik Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, proboszcz białostockiej parafii pw. Zmartwychwstania Pańskiego.

Zwrócił przy tym uwagę, że w Cerkwi - inaczej, niż w Kościele katolickim - wraz z sakramentem chrztu odbywa się też bierzmowanie. - I po tym wszystkim, niejako zwieńczeniem jest wprowadzenie nowo ochrzczonej osoby do świątyni i udzielenie jej - po raz pierwszy - Eucharystii, czyli komunii świętej. Możemy więc powiedzieć, że w Kościele prawosławnym pierwsza komunia następuje bezpośrednio po chrzcie - powiedział ks. Ławreszuk.

Wyjaśnił, że po chrzcie (według prawa kanonicznego, powinien on mieć miejsce od ośmiu dni do pół roku od narodzin) rodzice uroczyście przynoszą dziecko do świątyni i wtedy udzielana mu jest po raz pierwszy komunia św. Odnosząc się do tradycji obu Kościołów, ks. Ławreszuk zwrócił uwagę, że w obu decyzję o chrzcie dzieci podejmują rodzice, w trosce o ich życie duchowe. Kierując się tą logiką Cerkiew uznaje, że również Eucharystia jest sakramentem, do którego - decyzją rodziców - dopuszczane są małe dzieci.

Praktyka pierwszej spowiedzi

Ks. Ławreszuk dodał, że niejako obserwacja tradycji katolickiej zaowocowała tym, że w Cerkwi - w Polsce spotykane jest to już dość często w prawosławnych parafiach - pojawiła się praktyka nie pierwszej komunii św., a pierwszej spowiedzi. - Do spowiedzi człowiek powinien przychodzić ze świadomością tego, czym jest grzech i odpowiedzialności za to, co robi - dodał duchowny.

W Kościele katolickim sakrament pokuty poprzedza pierwszą komunię św., która jest udzielana dzieciom w wieku ok. 10 lat. - W Cerkwi wypracowano taką praktykę, że dzieci, które rozpoczynają naukę w szkole i uczęszczają na religię, mają katechezę i spotkania z duchownymi, zaczynają dowiadywać się czym są dobre i złe uczynki, i w ten sposób są przygotowywane do spowiedzi - wyjaśnił ks. Ławreszuk.

Chodzi o dzieci, które są w I-II klasie szkoły podstawowej. Do pierwszej spowiedzi są przygotowywane poprzez specjalne katechezy dla nich i ich rodziców, potem w cerkwiach przystępują do spowiedzi i przyjmują Eucharystię. - Ale Eucharystia nie jest wtedy dla nich czymś nowym - zaznaczył duchowny.

W województwie podlaskim, gdzie są największe w kraju skupiska prawosławnych, praktyka jest taka, że najczęściej taka pierwsza spowiedź ma miejsce jesienią-zimą, w pierwszych miesiącach roku szkolnego. W niektórych parafiach dzieci dostają pamiątkowe, okolicznościowe ikony, np. z błogosławieństwem miejscowego biskupa.

Źródło: PAP / tk