Wielkanoc w Ziemi Świętej z udziałem tysięcy wiernych

Ocenia się, że na tegoroczne święta wielkanocne może przybyć do Ziemi Świętej nawet 200 tys. pielgrzymów z całego świat, w tym ok. 40 proc. katolików i 60 proc. prawosławnych. W tym czasie nie powinno być większych problemów z dostępem do miejsc świętych. Nadal pod znakiem zapytania stoi sprawa swobodnego przejazdu dla chrześcijan z terenów palestyńskich. Odpowiedzialne za to władze zwlekają z decyzją do ostatniej chwili.

Już od kilku lat większość katolickich parafii w Ziemi Świętej obchodzi Wielkanoc według kalendarza juliańskiego, czyli razem z Kościołami prawosławnymi - w tym roku 12 kwietnia. Wyjątkiem są parafie w Jerozolimie i Betlejem, gdzie - wychodząc naprzeciw potrzebom pielgrzymów z zagranicy - uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego będzie obchodzona zgodnie z kalendarzem gregoriańskim 5 kwietnia.

Tradycyjnie zwierzchnicy Kościołów chrześcijańskich w Ziemi Świętej wystosowali wspólne orędzie na Wielkanoc, w którym wskazali na wzrost przemocy na Bliskim Wschodzie. W przesłaniu, ogłoszonym przez Patriarchat Łaciński Jerozolimy, hierarchowie potępili wszelkie akty przemocy wymierzone w mniejszości i dokonywane "fałszywie w imię religii".

W Egipcie, Iraku i Syrii członkowie istniejących tam najstarszych wspólnot chrześcijańskich są pierwszymi ofiarami przemocy - czytamy w orędziu. "Żadna prawdziwa religia nie może dopuszczać się przemocy wobec osoby ludzkiej. Ci, którzy popełniają tego rodzaju barbarzyńskie czyny, pozbawiają człowieczeństwa nie tylko swoje ofiary, lecz także samych siebie" - napisali hierarchowie.

Orędzie podpisało trzynastu zwierzchników Kościołów chrześcijańskich w Ziemi Świętej, m.in. łaciński patriarcha Jerozolimy abp Fouad Twal, przełożony franciszkańskiej Kustodii Ziemi Świętej o. Pierbattista Pizzaballa i prawosławny patriarcha Jerozolimy Teofil III.

Uroczystości Wielkiego Tygodnia w Ziemi Świętej w Patriarchacie Łacińskim rozpoczęły się tradycyjnie procesją w Niedzielę Palmową 29 marca w Jerozolimie. Patriarcha F. Twal wezwał do modlitwy o pokój na tym terenie i na całym świecie. Tysiące chrześcijan przeszło w procesji z Góry Oliwnej do kościoła św. Anny na jerozolimskim Starym Mieście. Niesiono transparenty i obrazy dwóch błogosławionych Palestynek: Mariam Baouardy (1846-78) i Marii Alfonsiny Danil Ghattas (1843-1927), które 17 maja ogłosi świętymi w Watykanie papież Franciszek.

W Wielki Czwartek w Jerozolimie odbędzie się procesja z Wieczernika na górze Syjon, w pobliżu Starego Miasta do ogrodu Getsemani pod Górą Oliwną. Tam jej uczestnicy będą się modlić na nocnym czuwaniu.

W Wielki Piątek natomiast chrześcijanie wszystkich wyznań przejdą z krzyżem tradycyjną Drogą Krzyżową, którą przebył Jezus wzdłuż Via Dolorosa do Bazyliki Grobu Pańskiego.

Liturgia Wigilii Paschalnej odprawiona zostanie rankiem w Wielką Sobotę w Bazylice Grobu Pańskiego. Rankiem tegoż dnia, w uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego abp Twal odprawi Mszę św.

Obserwatorzy zwracają uwagę, że gesty ekumeniczne mają szczególne znaczenie również na płaszczyźnie duszpasterskiej, gdyż na Bliskim Wschodzie żyje wiele małżeństw mieszanych, których członkowie należą do Kościoła łacińskiego i różnych wyznań wschodnich. Wspólne obchody świąt pokazują więzi łączące chrześcijan z różnych Kościołów i są ważnym sygnałem skierowanym do wyznawców judaizmu i islamu, którzy komentując to, że święta są obchodzone w różnych terminach, wskazują na wewnętrzne rozdarcie chrześcijaństwa i tym samym brak jego wiarygodności.

Po ubiegłorocznej pielgrzymce papieża Franciszka do Ziemi Świętej w sposób istotny poprawił się klimat w stosunkach ekumenicznych. Odczuwa się to m.in. w rozmowach na temat terminu obchodów Wielkanocy. Jeszcze w zeszłym roku sprawa ta budziła gorące dyskusje, które w tym roku wygasły. Razem z prawosławnymi uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego świętować będzie 12 kwietnia wszystkich 40 parafii Patriarchatu Łacińskiego w Jordanii, 7 z 17 parafii na Zachodnim Brzegu i Strefie Gazy oraz 10 z 14 parafii w Izraelu, a także parafie na Cyprze.

Wysokiej rangi przedstawiciel policji w Jerozolimie zapowiedział, że w czasie Wielkanocy nie planuje się jakichś szczególnych środków bezpieczeństwa. Po ostatnim konflikcie w Strefie Gazy latem ub.r. atmosfera w mieście wyraźnie się uspokoiła, choć od czasu do czasu dochodzi do różnych incydentów.

W tym roku na obchodzoną przez Kościół łaciński Wielkanoc nakłada się żydowskie Święto Paschy w dniach 3-11 kwietnia. Dlatego przewiduje się szczególnie duży napływ ludzi, choć - według miejscowej policji - trudno określić, ilu dokładnie będzie pielgrzymów.

Głównym punktem obchodów Wielkanocy prawosławnej jest Liturgia tzw. "Cudu Świętego Ognia" w Bazylice Grobu Pańskiego w Jerozolimie w Wielką Sobotę - w tym roku 11 kwietnia. Wczesnym popołudniem w świątyni "zstępuje Święty Ogień" i to wydarzenie rozpoczyna obchody prawosławnej Paschy. Zgodnie z kilkuwiekową tradycją cud ten ma miejsce raz w roku, w przededniu Święta Paschy, obchodzonego według kalendarza juliańskiego. Święty ogień w specjalnych kapsułach jest także przewożony samolotami do krajów o tradycji prawosławnej: Grecji, Rosji, Bułgarii, na Ukrainę i do Polski.

Ze względów bezpieczeństwa dostęp do świątyni, nazywanej w tradycji katolickiej i protestanckiej Bazyliką Grobu Świętego, a w tradycji prawosławnej Bazyliką Zmartwychwstania Pańskiego, podczas uroczystości będzie ograniczony do 10 tys. osób. Przeciwko tym ograniczeniom w zeszłym roku protestowali przedstawiciele miejscowych chrześcijan. Izraelska policja odrzuciła zarzuty, jakoby chciała ograniczyć ich udział w wielkanocnych uroczystościach.

Władze Autonomii Palestyńskiej wezwały chrześcijan, aby w czasie świąt odwiedzali Jerozolimę. - Będzie to również znak przeciwko nasileniu działań w kierunku kształtowanie żydowsko-izraelskiego charakteru miasta - stwierdził w specjalnym oświadczeniu Najwyższy Komitet Prezydencki ds. Kościołów w Palestynie.