Romański czar

Wezwanie kościoła wiązano nieraz z osobą Władysława Hermana, który modląc się o potomka udał się na pielgrzymkę do grobu św. Idziego w opactwie Saint Gilles we Francji. Na ziemiach polskich pojawiło się wtedy wiele świątyń, których patronem został św. Idzi.

Kościół w Tarczku zbudowany jest z różowego piaskowca w stylu romańskim. Ma przysadzistą, zwartą i masywną sylwetkę oraz niewielkie okna zakończone łukiem półokrągłym. Składa się z prostokątnej nawy oraz przylegającego do niej prezbiterium z zakrystią. Nakryty jest drewnianym stropem.

We wnętrzu zachowały się malowidła ścienne: w prezbiterium postać biskupa z infułą na głowie oraz pastorałem w ręku, a na ścianie bocznej fragmenty nie zachowanych postaci; w nawie dominują motywy ornamentalne. Malowidła te wiąże się z przebudową jaką przeszedł kościół w XVI wieku.

Kościół w Tarczku posiada bardzo ciekawe wyposażenie. Na pierwszym miejscu należy wymienić ołtarz główny w formie tryptyku z ok. 1540 roku. Na szczególną uwagę zasługuje w nim kwatera środkowa, na której przedstawiono równocześnie trzy wydarzenia z Pisma św., które zdarzyły się w historycznie różnym czasie. Na pierwszym planie widzimy postać NMP, której Anioł Gabriel zwiastuje, że pocznie Jezusa. Obok pojawia się postać Chrystusa Zmartwychwstałego, okrytego czerwonym płaszczem z proporcem w ręku, który stanowi wcielenie słów boskiego posłańca. Z kolei w tle widać Anioła siedzącego na pustym grobie, który oznajmia trzem przybyłym Mariom Dobrą Nowinę. Stosując symultaniczne rozwiązanie artysta ukazał ziemskie życie Jezusa, rozpostarte między Zwiastowaniem a Zmartwychwstaniem. Taki sposób obrazowania był w Polsce rzadki, co sprawia, że tryptyk z Tarczka jest jeszcze bardziej interesujący.

Górna kwatera lewego skrzydła ołtarza przedstawia patrona kościoła – św. Idziego. Był on pustelnikiem, żył w VIII wieku. Pewnego dnia w okolice, gdzie znajdowała się jego samotnia przybył na polowanie król i udał się w pościg za łanią. Św. Idzi ocalił jej życie a zwierzę to zostało jego atrybutem.

Kwatera dolna ukazuje męczeństwo św. Stanisława, którego artysta namalował w trakcie odprawiania mszy. Za plecami świętego widać króla Bolesława Śmiałego, który zamachuje się mieczem i za chwilę pozbawi biskupa życia.

Górna kwatera skrzydła prawego ukazuje „Chrzest Chrystusa”, któremu towarzyszy św. Jan Ewangelista. W tle artysta namalował scenę śmierci Jana Chrzciciela, któremu ucięto głowę na życzenie Salome. Opisuje to w swojej Ewangelii św. Mateusz. Na uwagę zasługuje także postać Chrystusa, nad którego głową ukazuje się Gołębica Ducha św. oraz Bóg Ojciec. W ten sposób artysta zawarł w tym obrazie także wizerunek Trójcy św.

W kwaterze dolnej widać św. Marcina, rzymskiego żołnierza, późniejszego biskupa Tour, który odcina kawałek swojego płaszcza, aby podzielić się nim z żebrakiem oraz św. Mikołaja, biskupa Mitry, ze swoim atrybutem, czyli trzema złotymi kulami.

Ołtarz boczny z prawej strony jest poświęcony osobie Matki Boskiej. Świadczą o tym litery „Marya” na antependium oraz obraz Matki Boskiej Śnieżnej w części centralnej.

W zwieńczeniu tego ołtarza znajduje się wizerunek św. Walentego, rzymskiego kapłana i męczennika, patrona chorych nerwowo, a według tradycji anglosaskiej - zakochanych.

Ołtarz boczny z lewej strony jest dedykowany osobie św. Anny, czego wyrazem jest skrót „S.A.” (Santa Anna) na antependium oraz fakt umieszczenia w części centralnej obrazu z wizerunkiem „Św. Anny Samotrzeć”.

W predelli ołtarza znajduje się obraz „Bożego Narodzenia”, a w zwieńczeniu „Zwiastowania”.