Generał Maczek w Krakowie. Na pomniku

Popiersie gen. Stanisława Maczka odsłonięto w niedzielę w Parku im. dr. H. Jordana w Krakowie. Jest to kolejny pomnik, który stanął w tej największej w kraju galerii postaci słynnych Polaków na otwartym powietrzu.

Popiersie generała, jednego z najwybitniejszych generałów II wojny światowej, zostało wykonane z brązu przez rzeźbiarza Józefa Opalę. Jego fundatorem jest prezes Towarzystwa Parku im. Jordana Kazimierz Cholewa. Poświęcenia dokonał w niedzielę kapelan Żołnierzy AK, Sybiraków i środowisk niepodległościowych Krakowa o. Jerzy Pająk.

Pomnik stanął w w Galerii Wielkich Polaków XX wieku w alei głównej parku, opodal pomników Ryszarda Kuklińskiego, Władysława Andersa, Augusta Fieldorfa "Nila", Witolda Pileckiego, Zbigniewa Herberta.

W uroczystości uczestniczyli m.in.: wiceprezes kombatantów polskich w Wielkiej Brytanii Barbara Orłowska oraz bratanica generała Krystyna Gałkowska, harcerze i kombatanci, kompania honorowa II Korpusu Zmechanizowanego im. gen. W. Andersa, orkiestra wojskowa oraz Krakowski Szwadron Ułanów im. Marszałka Józefa Piłsudskiego pod dowództwem rotmistrza Henryka Bugajskiego.

"Generał Maczek godzien jest każdego pomnika. Najwyższy czas na trzeci pomnik generała w Polsce; po pomniku w Gdańsku-Wrzeszczu i pomniku jego dywizji w Warszawie. Cieszę się z tego pomnika, ale pamiętam, że imię polskiego generała zostało wcześniej upamiętnione w wielu miastach naszego kontynentu" - napisał w apelu odczytanym podczas uroczystości minister Obrony Narodowej Bogdan Klich, podkreślając zasługi generała.

Z kolei prezydent Krakowa Jacek Majchrowski podkreślał fakt, że dzięki galerii pomników wielkich Polaków park im. dra H. Jordana staje się swoistym panteonem, nawiązujących do dawnych niepodległościowych idei rozwoju fizycznego i patriotyzmu jednocześnie.

Generał Stanisław Maczek (1892-1994) jako student Uniwersytetu Lwowskiego odbył przeszkolenie w Związku Strzeleckim. W 1919-1920 roku wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

W 1938 roku płk jako pułkownik otrzymał dowództwo 10. Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej, która w 1939 r. brała udział w walkach na południu Polski. W 1940 r. bronił Francji, za co otrzymał Krzyż Virtuti Militari IV klasy. Po kapitulacji Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii. Dowodzona przez niego 1. Dywizja Pancerna w 1944 r. brała udział w inwazji sił alianckich w Normandii, m.in. w bitwie pod Falaise, a dalej w wyzwalaniu Belgii i Holandii (m.in. Bredy) oraz w zdobyciu niemieckiego Wilhelmshaven.

Po wojnie osiadł na stałe w Szkocji w Edynburgu, a ponieważ nie przysługiwała mu emerytura angielska, pracował m.in. jako barman. W Polsce w 1946 r. pozbawiony został obywatelstwa polskiego, które zostało mu przywrócone w 1971 r.

W 1990 r. został awansowany przez prezydenta RP na uchodźstwie do stopnia generała broni. W 100. rocznicę urodzin został kawalerem Orderu Orła Białego. Otrzymał też honorowe obywatelstwo Holandii. Zmarł w wieku 102 lat w 1994 w Edynburgu. Zgodnie ze swoim życzeniem, został pochowany na cmentarzu żołnierzy polskich w Bredzie.

W krakowskim Parku im. dr. H. Jordana w Krakowie przez blisko 120 lat jego istnienia zgromadzono blisko 40 popiersi sławnych i wybitnych Polaków. Najstarsze, przedstawiające m.in. Tadeusza Kościuszkę i Henryka Jordana, wykonane są z marmuru. Nowsze pomniki, ustawiane od końca lat dziewięćdziesiątych ub. wieku, odlano już z brązu. Są to wizerunki m.in. prymasa Stefana Wyszyńskiego, papieża Jana Pawła II, Józefa Piłsudskiego, księdza Jerzego Popiełuszki, kardynała Adama Sapiehy, Ignacego Paderewskiego.