Bank centralny Kanady ocenia finansowe ryzyko zmian klimatu

W opublikowanym niedawno raporcie "2019 Financial System Review" Bank of Canada (BoC) - bank centralny Kanady - zwrócił uwagę, że wśród coraz uważniej monitorowanych ryzyk stabilności systemu bankowego znalazły się rosnące zadłużenie mniejszych firm, które jest pochodną zwiększonego zainteresowania inwestorów bardziej ryzykownymi, ale zyskowniejszymi obligacjami korporacyjnymi, cyberzagrożenia, problem kryptowalut i - po raz pierwszy - zmiany klimatu. Tymczasem przez ostatnie lata wskazywano przede wszystkim na rosnące zadłużenie Kanadyjczyków spowodowane szybkimi wzrostami cen nieruchomości w ostatnich latach.

"Chcemy lepiej zrozumieć, na czym polegają ryzyka, które zmiany klimatu przynoszą gospodarce i systemowi finansowemu" - podkreślił BoC. W tym celu bank rozpoczyna wieloletnie badania, w tym we współpracy z "Network for Greening the Financial System" (NGFS), który jest grupą współpracy na rzecz "bardziej zielonego systemu finansowego", stworzoną przez szefów banków centralnych. NGFS zaleciło w kwietniu br. w swoim własnym raporcie rozpoczęcie monitorowania ryzyk związanych ze zmianami klimatu.

BoC zapowiedział, że wyniki prac na temat ryzyk powiązanych ze zmianami klimatu będą publikowane; staną się też częścią dorocznych przeglądów systemu finansowego.

"Zmiany klimatu stanowią ryzyko zarówno dla gospodarki, jak i systemu finansowego. Włączyć w to należy ryzyka materialne związane z poważnymi w skutkach wydarzeniami spowodowanymi pogodą, jak i ryzyka przejściowe związane z adaptacją do niskoemisyjnego modelu globalnej gospodarki" - podkreślił BoC.

Według opublikowanego w kwietniu br. raportu "Canada’s Changing Climate Report" (CCCR - Raport o zmieniającym się klimacie Kanady), zmiany klimatu w Kanadzie są większe niż na innych obszarach. Temperatury w Kanadzie rosną średnio dwa razy szybciej w porównaniu z innymi krajami świata.

"Klimat Kanady stał się cieplejszy i w przyszłości nadal będzie się ocieplał, ze względu na działalność człowieka" - napisali autorzy raportu. Klimat w Kanadzie ociepla się szybciej, ponieważ - jak podkreślono w raporcie - utrata powierzchni pokrytych śniegiem i lodem zmniejsza efekt albedo, odbijania promieni słonecznych. Naukowcy prognozują, że cieplejszy klimat oznaczać będzie więcej gwałtownych zjawisk atmosferycznych, takich jak fale upałów, susza i pożary lasów. Z drugiej strony rosnący poziom wód w oceanach będzie oznaczał więcej zalań i powodzi w rejonach przybrzeżnych i więcej szkód infrastruktury w tych rejonach.

BoC nawiązał zarówno do CCCR, jak i do danych, które wskazują, że w 2017 r. temperatury na świecie były średnio o 1 st C wyższe niż w okresie przedindustrialnym, a dalszy wzrost szacuje się na 0,2 stopnia w każdej dekadzie. Wśród konsekwencji znajdą się częstsze ekstrema pogodowe, jak powodzie, huragany i susza. "Wysokość ubezpieczenia szkód nieruchomości i infrastruktury wynosiła w latach 2008- 2017 1,7 miliarda CAD rocznie, podczas gdy w latach 1983-1992 było to 200 mln CAD rocznie" - podkreślono.

BoC przedstawił także analizę ryzyk gospodarczych związanych z przestawianiem się gospodarki na technologie i modele niskoemisyjne, podkreślając, że takich wyborów coraz chętniej dokonują zarówno inwestorzy, jak i konsumenci. "Koszty zmiany będą najbardziej odczuwane w sektorach takich jak naftowy i gazowy (...). W tym samym czasie inne sektory, jak zielonych technologii i alternatywnych źródeł energii, będą odczuwać korzyści" - podkreślił BoC.

Do tych oczywistych zmian należy doliczyć m.in. zmiany na rynku pracy i przesunięcie kapitałów, które mogą generować znaczne koszty i zająć dłuższy czas. "Mogą się też zmienić obecne wzorce w handlu światowym, ponieważ zmienią się koszty produkcji i wartość surowców. Niezbędne dostosowania będą złożone i powszechne, i mogą doprowadzić do zwiększonego ryzyka dla systemu finansowego" - podkreślono w raporcie. Konkretnym ryzykiem jest np. skala kredytów udzielonych sektorom o wysokiej emisji gazów cieplarnianych czy też decyzje inwestycyjne podejmowane przez instytucje zbiorowego inwestowania.

BoC nie tylko będzie prowadził badania. Ryzyka gospodarcze związane ze zmianami klimatu zamierza też uwzględnić w decyzjach inwestycyjnych funduszu emerytalnego własnych pracowników.

NGFS powstał w grudniu 2017 r., jako inicjatywa ośmiu banków centralnych, z sekretariatem przy Banque de France. Obecnie NGFS liczy 36 członków i sześciu obserwatorów, z pięciu kontynentów.