Jej kult papież rozciągnął na cały Kościół bez przeprowadzenia procesu kanonizacyjnego.
Małgorzata urodziła się w 1046 roku na Węgrzech jako wnuczka króla Anglii Edmunda Żelaznobokiego i córka księżniczki węgierskiej.
Pierwszych kilkanaście lat spędziła poza swoją ojczyzną - na Węgrzech; jej rodzina znajdowała się wówczas na wygnaniu ze względu na duńskie rządy na terenie Anglii.
W roku 1057 Małgorzata z ojcem powróciła do Anglii, kiedy królem tego kraju został jej stryjeczny brat, św. Edward Wyznawca. Na jego dworze pozostała do roku 1066.
Po bitwie pod Hustings, w wyniku której władca Normanów Wilhelm Zdobywca zasiadł na tronie Anglii, Małgorzata musiała wraz z młodszym bratem ponownie uciekać z kraju. Statek, którym płynęli, rozbił się u wybrzeży Szkocji. W 1070 r. Małgorzata poślubiła króla Szkotów, Malcolma III. Od tej pory jej życie toczyło się na dwóch zamkach: w Edynburgu i Dunfermline.
Małgorzata osobiście zajmowała się wychowywaniem dzieci, mimo zwyczaju oddawania dzieci królewskich na wychowanie osobom postronnym.
Jej mąż był niepiśmiennym poganinem. Modliła się o jego nawrócenie, uczyła go modlitwy, pokazywała, jak czynić miłosierdzie ubogim. Pomagał jej w tym znany uczony, bł. Lanfranck. Dzięki zaangażowaniu Małgorzaty przeprowadzono kilka reform kościelnych, m.in. zwołano synod, na którym uporządkowano przepisy związane z Wielkim Postem, Komunią świętą wielkanocną i prawem małżeńskim.
Małgorzata była także promotorką oświaty i kultury oraz fundatorką kościołów i opactw, m.in. w Dunfermline. Dbała o rozwój całego narodu, którego była królową. Sama zaś wiodła życie bardzo skromne i umartwione. Troszczyła się o ubogich - często uczestniczyła we Mszy odprawianej o północy; wracając z niej zawsze dokonywała obmycia stóp sześciu ubogich. Nigdy nie zasiadała do posiłku, jeśli wcześniej nie nakarmiła dziewięciu sierot i 24 dorosłych żebraków.
Małgorzata zmarła 16 listopada 1093 roku na zamku w Edynburgu. Pochowano ją w założonym przez nią opactwie benedyktyńskim w Dumfermline.
Jej syn, król Dawid I, rozbudował kościół opactwa. Grób świętej stał się miejscem licznych pielgrzymek. Innocenty IV w 1250 r. zezwolił na kult jej relikwii, co było równoznaczne z jej beatyfikacją.
W 1560 r. splądrowano opactwo i zniszczono relikwie św. Małgorzaty. Uratował się jedynie szczęśliwie bogaty relikwiarz z jej głową. Przewieziono go dla bezpieczeństwa do Belgii, gdzie uległ zniszczeniu w czasie rewolucji francuskiej w roku 1793. Drobną część relikwii ofiarowano królowi Hiszpanii, Filipowi II, który umieścił je na zamku w Eskorial.
W roku 1673 Klemens X ogłosił św. Małgorzatę patronką Szkocji; w 1692 r. kult św. Małgorzaty rozciągnięto na cały Kościół. Była to tak zwana kanonizacja równoważna. Do jej wprowadzenia konieczny był dekret papieski, który zezwolił na kult w całym Kościele bez procesu kanonizacyjnego.
Skomentuj artykuł