Od masona do franciszkanina: Niezwykła historia nawrócenia, która zmieniła oblicze medycyny

Umierający żołnierz poprosił go o pocałunek. Młody lekarz, dr Gemelli, wahał się tylko przez moment. „Co zrobiłby Jezus?” – pomyślał. Ta chwila stała się przełomem w życiu człowieka, którego imię dziś nosi jedna z najważniejszych poliklinik w Rzymie, ta, w której leczą się papieże.

• Edoardo Gemelli urodził się w niewierzącej rodzinie masona.
• Początkowo wierzył w opozycję nauki i wiary.
• Pod wpływem przyjaciela i spotkań z księżmi zaczął kwestionować swoje przekonania.
• Prośba umierającego żołnierza o pocałunek była dla niego przełomowym momentem.
• Podjął decyzję o nawróceniu i wstąpił do zakonu franciszkanów, przyjmując imię Agostino.
• Łączył życie zakonne z karierą naukową, specjalizując się w wielu dziedzinach.
• Założył Katolicki Uniwersytet Najświętszego Serca w Mediolanie.
• Jego imieniem nazwano poliklinikę w Rzymie.
• Mimo zasług, popierał reżim Mussoliniego i ustawy antysemickie, za co później przeprosił.

Ta poruszająca historia to opowieść o Edoardo Gemellim, człowieku, którego życie było pełne zwrotów akcji i głębokich przemian. Urodził się w Mediolanie w 1878 roku w rodzinie niewierzącej. Jego ojciec był aktywnym masonem, a w domu regularnie odbywały się spotkania loży. W takim środowisku wiara i religia, poza tradycyjnym chrztem, nie odgrywały żadnej roli.

Młodego Edoardo rodzice wysłali do szkoły wojskowej w Longoni. Biografka Gemellego, Maria Sticco, sugeruje, że mogło to być próbą uchronienia go przed wpływami Kościoła lub zaszczepienia w nim poczucia obowiązku. Faktem jest, że w tym okresie Gemelli nie zbliżył się do Boga, a swoją energię skierował na naukę, która stała się jego prawdziwą pasją.

Wiara kontra nauka: Zderzenie dwóch światów

Edoardo Gemelli przez długi czas był przekonany o fundamentalnej sprzeczności między wiarą a rozumem. Jego przyjaciel, Ludovico Necchi, postanowił jednak podjąć wyzwanie i pokazać mu inną perspektywę. Podczas studiów medycyny w Pawii Necchi przedstawił Edoardo księżom, którzy otworzyli przed nim nowy świat. Jednym z nich był ks. Pietro Maffi, który tak wspominał te spotkania: „To nie jest bezpośrednie przekazywanie wiary, ale coś, co osłabia antytezę nauka-religia w jego umyśle”.

Wysiłki przyjaciół przyniosły efekt. Pod koniec 1902 roku, pracując w szpitalu wojskowym, Gemelli zauważył, że jego przyjaciel Ludovico codziennie przed dyżurem uczestniczy we Mszy Świętej. Pewnego dnia sam postanowił pójść na Eucharystię. Coś w nim pękło. Zaczął zastanawiać się, co kieruje księżmi i zakonnikami, którzy z taką pogodą ducha opiekują się chorymi.

Pocałunek, który zmienił wszystko

Pewnego dnia do szpitala trafił młody, umierający żołnierz. Podczas badania wojskowy zwrócił się do Gemellego z przejmującą prośbą: „Umieram z dala od swoich. Gdyby była tu moja matka, pocałowałaby mnie. Czy może to pan dla mnie zrobić?”

Gemelli był wstrząśnięty. Zawahał się tylko na moment, a w jego głowie pojawiło się pytanie: „Co zrobiłby Jezus?”. Lekarz pochylił się i ucałował umierającego żołnierza. Mężczyzna poprosił go jeszcze o wezwanie kapelana.

Narodziny Agostino Gemellego: Nowe życie w wierze

Świadectwo Necchiego, rozmowy z księdzem Maffim, a przede wszystkim spotkanie z umierającym żołnierzem i głębokie przemyślenia doprowadziły Gemellego do radykalnej decyzji. W Wielki Czwartek 1903 roku przyjął Pierwszą Komunię Świętą i postanowił wstąpić do zakonu franciszkanów. Rozpoczął nowicjat i przyjął imię Agostino. Jego rodzina, gdy tylko się o tym dowiedziała, próbowała go nawet porwać z klasztoru!

W 1908 roku Agostino Gemelli przyjął święcenia prezbiteratu. Swoją posługę kapłańską łączył z nauką. Był wybitnym specjalistą nie tylko w dziedzinie medycyny, ale także psychologii, fizjologii i histologii. W 1909 roku założył czasopismo „Rivista di Filosofia Neo-Scolastica”, w którym bronił i wyjaśniał myśl scholastyczną. Jego największym osiągnięciem było założenie w 1919 roku Katolickiego Uniwersytetu Najświętszego Serca w Mediolanie. Dwa lata po jego śmierci, w 1962 roku, w Rzymie położono kamień węgielny pod budowę polikliniki, która dziś znana jest jako Poliklinika Gemelli.

Człowiek z krwi i kości: Nie tylko święty

Należy jednak pamiętać, że Agostino Gemelli, mimo swojego ogromnego wkładu w rozwój medycyny, dialogu między wiarą a nauką oraz pojednania włoskich elit intelektualnych z Kościołem, nie był człowiekiem bez wad. Z perspektywy czasu niektóre jego poglądy mogą budzić kontrowersje.

Gemelli popierał reżim Mussoliniego i wprowadzenie ustaw antysemickich. Można go określić mianem przedstawiciela faszyzmu klerykalnego. W jednym ze swoich artykułów ostro skrytykował zmarłego żydowskiego profesora Felice Momigliano i cały judaizm. Jednak po pewnym czasie opublikował szczere przeprosiny:

Przyznając się do błędu, muszę oświadczyć, że błąd leży wyłącznie po mojej stronie; Żałuję tego i oświadczam, że nie była ona inspirowana nienawiścią antysemicką. Wyznany błąd jest w połowie wybaczony; i czytelnicy wybaczą mi, biorąc pod uwagę przynajmniej to: każdego dnia, jak każdy dobry chrześcijanin powinien czynić, modlę się o nawrócenie Żydów.

Historia Edoardo Gemellego, który stał się ojcem Agostino, to fascynująca opowieść o poszukiwaniu prawdy, sile wiary i niespodziewanych momentach, które mogą zmienić całe życie. To przypomnienie, że nawet w najbardziej sceptycznym umyśle może zrodzić się pragnienie Boga, a jedno pytanie – „Co zrobiłby Jezus?” – może stać się początkiem niezwykłej drogi.