Jaką rolę w zbawieniu spełnia Duch Święty?

Pełnia obecności i działanie Ducha Świętego w całej historii zbawienia objawiona została w wydarzeniu Pięćdziesiątnicy (zesłania Ducha Świętego na Apostołów: Dz 2, 33). Biblijne opowiadanie o Jego zstąpieniu w postaci "języków jakby z ognia" na zgromadzonych w Wieczerniku Apostołów i Maryję obrazuje uroczyste zainaugurowanie nastania zapowiedzianych przez Syna Bożego czasów ostatecznych. Dla wierzących ważne jest rozumienie roli, jaką Duch Święty spełnia w świecie od chwili nastania czasów ostatecznych.

► KKK 691: Duch Święty jest imieniem własnym Tego, którego wielbimy i któremu oddajemy chwałę wraz z Ojcem i Synem. Kościół otrzymał Go od Pana i wyznaje Go w czasie chrztu swoich nowych dzieci.Pojęcie "Duch" jest tłumaczeniem hebrajskiego słowa Ruah, które przede wszystkim oznacza tchnienie, powietrze, wiatr. Jezus posługuje się obrazem wiatru, aby zasugerować Nikodemowi transcendentną nowość Tego, który jest w sposób osobowy Tchnieniem Boga, Duchem Bożym. Z drugiej strony, Duch i Święty to przymioty Boże wspólne Trzem Osobom Boskim. Łącząc jednak te dwa pojęcia, Pismo święte, liturgia i język teologiczny określają niewymowną Osobę Ducha Świętego, unikając możliwej dwuznaczności z innym sposobem posługiwania się pojęciami "duch" i "święty".

► KKK 702: Od początku aż do "pełni czasu" (Ga 4, 4) wspólne posłanie Słowa i Ducha Ojca pozostaje ukryte, ale wciąż działa. Duch Boży przygotowuje czas Mesjasza i chociaż ani Duch, ani Słowo nie są jeszcze w pełni objawieni, są już obiecani, aby ich oczekiwano i przyjęto, gdy się objawią. Dlatego gdy Kościół czyta Stary Testament, zgłębia w nim to, co Duch Święty, "który mówił przez proroków", chce nam powiedzieć o Chrystusie.Przez "proroków" wiara Kościoła rozumie tych wszystkich, których Duch Święty natchnął przy redagowaniu ksiąg świętych, zarówno Starego, jak Nowego Testamentu. Tradycja żydowska rozróżnia Prawo (pięć pierwszych ksiąg, czyli Pięcioksiąg), Proroków (księgi nazywane w tradycji chrześcijańskiej historycznymi i prorockimi) oraz Pisma (przede wszystkim księgi mądrościowe, a szczególnie Psalmy).

► KKK 733: "Bóg jest miłością" (1 J 4, 8. 16) i miłość jest pierwszym darem, zawierającym wszystkie inne. Ta miłość "rozlana jest w sercach naszych przez Ducha Świętego, który został nam dany" (Rz 5, 5).

► KKK 734: Ponieważ umarliśmy lub przynajmniej zostaliśmy zranieni z powodu grzechu, dlatego pierwszym skutkiem daru miłości jest odpuszczenie naszych grzechów. Jedność w Duchu Świętym (2 Kor 13, 13) przywraca ochrzczonym w Kościele utracone przez grzech podobieństwo Boże.

► KKK 735: Duch Święty udziela wówczas "zadatku", czyli "pierwocin" naszego dziedzictwa; jest nim samo życie Trójcy Świętej, zdolność miłowania, jak On nas umiłował". Ta miłość (opisana w 1 Kor 13) jest zasadą nowego życia w Chrystusie, które stało się możliwe, ponieważ otrzymaliśmy "Jego moc" (Dz 1, 8), moc Ducha Świętego.

► KKK 736: Dzięki tej mocy Ducha dzieci Boże mogą przynosić owoc. Ten, który zaszczepił nas na prawdziwym Krzewie winnym, sprawi, że będziemy przynosić owoc Ducha, którym jest: "miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie" (Ga 5, 22-23). "Duch jest naszym życiem"; im bardziej wyrzekamy się siebie, tym bardziej "stosujemy się do Ducha" (Ga 5, 25): Jeśli jesteśmy w komunii z Duchem Świętym, to On daje nam powrót do raju, otwiera nam bramy nieba i czyni nas przybranymi dziećmi Bożymi. Dzięki Niemu możemy z ufnością nazywać Boga naszym Ojcem. On daje nam uczestnictwo w łasce Chrystusa i sprawia, że stajemy się synami światłości. On również jest zadatkiem przyszłej chwały.

 (Czytaj więcej w: "Taka jest wiara Kościoła", s. 61-62)

Wierząc w Osobę Ducha Świętego Kościół naucza, że w niepodzielnej Trójcy Świętej Ojciec, Syn i Duch Święty są odrębnymi osobami, ale są nierozdzielni. Od początku aż do końca czasów, kiedy Ojciec posyła Syna, posyła zawsze swojego Ducha, który jednoczy ludzi w wierze po to, aby mogli jako przybrani synowie nazywać Boga "Ojcem" (Rz 8, 15). To wspólne posłanie Chrystusa i Ducha Świętego wypełnia się w Kościele, Ciele Chrystusa i Świątyni Ducha Świętego. To wspólne posłanie włącza idących za Chrystusem do Jego komunii z Ojcem w Duchu Świętym: Duch przygotowuje ludzi, uprzedza ich swoją łaską, aby pociągnąć ich do Chrystusa. On ukazuje im zmartwychwstałego Pana, przypomina Jego słowa i otwiera ich umysły na zrozumienie Jego śmierci i Jego zmartwychwstania. Uobecnia im misterium Chrystusa, szczególnie w Eucharystii, aby pojednać ich z Bogiem i doprowadzić do komunii z Nim, aby przynosili obfity owoc (J 15, 5. 8. 16).

Duch Święty jest niewidzialny, ale poznajemy Go gdy objawia Syna Bożego oraz kiedy działa w Kościele budując go, ożywiając i i uświęcając. Działanie to jest szczególnie widoczne w przywracaniu ochrzczonym utraconego przez grzech podobieństwa do Boga, jak też w darowaniu uczestnictwa w życiu Chrystusa, a przez Niego w życiu Trójcy Świętej. Duch Święty posyła wreszcie wszystkich ochrzczonych do świata, aby składali w nim świadectwo o Prawdzie Chrystusa oraz ustala ich wzajemnie funkcje. Dzięki temu posłaniu Jezus jest stale w obecny w świecie (2 Kor 3, 17).