Nieszpory, 28 czerwca 2003

1. «Piotr wyznał: Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego. A Jezus odrzekł: Błogosławiony jesteś, Szymonie, synu Jony». Tą antyfoną rozpoczyna się psalmodia I Nieszporów uroczystości Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Słowa te przenoszą nas w okolice Cezarei Filipowej, gdzie miał miejsce ów dialog Jezusa z Szymonem Piotrem. Rozbrzmiewają one nieustannie w tej bazylice, są jakby wyryte w kamieniach, utrwalone w mozaikach, zwłaszcza w tym centralnym miejscu, nazywanym «konfesją». «Ty jesteś Mesjasz!» — powtarza tego wieczoru Następca Piotra wraz ze swymi braćmi biskupami, z kapłanami i z ludem chrześcijańskim Europy oraz każdego zakątka ziemi. Głosi on tę podstawową prawdę wiary chrześcijańskiej z mocą i głęboką radością. Tylko Chrystus jest Odkupicielem człowieka, tylko Chrystus jest naszą nadzieją.

2. «Jezus Chrystus żyjący w swoim Kościele źródłem nadziei dla Europy». Taki był temat II Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Europie, które obradowało w Watykanie od 1 do 23 października 1999 r.

Tego wieczoru z radością podpisuję i przekazuję Adhortację apostolską Ecclesia in Europa, w której zostało zebrane i opracowane to, co zrodziło się podczas owego znaczącego zgromadzenia synodalnego. Krótkie czytanie biblijne, którego wysłuchaliśmy — początek Listu do Rzymian — ukazuje ten akt w bardziej autentycznej i szerszej perspektywie misji ewangelizacyjnej Kościoła, wzorowanej na misji apostołów. Zwłaszcza trzy cechy, za pomocą których Paweł przedstawia siebie wspólnocie chrześcijańskiej w Rzymie, w szerszej perspektywie można odnieść do całego Kościoła, który jest właśnie sługą Chrystusa Jezusa, apostolskim z powołania i przeznaczonym do głoszenia Ewangelii Bożej (por. Rz 1, 1). Chcę wyrazić żywe i serdeczne uznanie kard. Janowi Pieterowi Schottemu i Sekretariatowi Generalnemu Synodu Biskupów, a także wszystkim tym, którzy wspólnie pracowali w czasie Zgromadzenia Synodu poświęconego Europie w 1999 r., dostarczając później materiałów, na których podstawie powstał ten dokument. Pozdrawiam obecnych tu kardynałów, arcybiskupów i biskupów, a także kapłanów, zakonników, siostry zakonne i ludzi świeckich, którzy zgromadzili się na tym uroczystym nabożeństwie. Braterskie pozdrowienie kieruję także do delegacji Patriarchy Ekumenicznego Jego Świątobliwości Bartłomieja I, której przewodniczy czcigodny arcybiskup Ameryki Demetrios. Cieszy świadomość, że także i oni dzielą nasze troski o obronę i szerzenie wartości moralnych w nowej Europie.

3. «Jezus Chrystus, żyjący w swoim Kościele». O tym, że Chrystus żyje w swoim Kościele, wiemy z dwutysiącletniej historii chrześcijaństwa. Ze wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego przesłanie ewangeliczne rozprzestrzeniło się, docierając do Imperium Rzymskiego, a potem zaszczepiło się w licznych narodach i kulturach na kontynencie europejskim. Im wszystkim Kościół — nazywany właśnie «katolickim» — głosił jedyne i powszechne przesłanie Chrystusa. «Dobra Nowina» stała się i nadal jest źródłem życia dla Europy. Jeśli prawdą jest, że chrześcijaństwa nie można sprowadzić do jednej poszczególnej kultury, lecz że prowadzi ono dialog z każdą z nich, wspierając wszystkie w wyrażeniu tego, co w nich najlepsze w każdej dziedzinie poznania i ludzkiego działania, to chrześcijańskie korzenie są dla Europy podstawową gwarancją jej przyszłości. Czyż mogłoby żyć i rozwijać się drzewo pozbawione korzeni? Europo, nie zapominaj swojej historii!

4. «Jezus Chrystus źródłem nadziei dla Europy». Czystość pokarmu ewangelicznego, niestety, w ciągu wieków uległa skażeniu, do czego przyczyniły się ograniczenia i grzechy niektórych członków Kościoła. Z tego powodu czułem potrzebę, aby w czasie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 prosić o przebaczenie, zwłaszcza za niektóre bolesne podziały, jakie dokonały się właśnie w Europie, raniąc mistyczne Ciało Chrystusa. W XX wieku Duch Święty wzbudził jednak nową wiosnę, do której owocowania przyczyniło się świadectwo wielu świętych i męczenników. Głęboka odnowa duchowa dokonała się dzięki Ekumenicznemu Soborowi Watykańskiemu II.

5. «Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego». Wyznanie wiary Piotra nadal rozbrzmiewa w Kościele, pomimo trudności i doświadczeń, jakie naznaczyły dwutysiącletnią drogę ludu chrześcijańskiego. Posynodalna adhortacja apostolska, którą tego wieczoru symbolicznie przekazuję biskupom, kapłanom i diakonom, osobom konsekrowanym i wiernym świeckim Europy, jest zachętą do odnowienia bezwarunkowego przylgnięcia do Chrystusa i Jego Ewangelii. Tylko Ty, Jezu Chryste, żyjący w Twoim Kościele, jesteś źródłem nadziei! Głosimy Twoją obecność na kontynencie europejskim, od Atlantyku po Ural. Razem angażujemy się w dawanie o Tobie świadectwa, za przykładem i z pomocą apostołów Piotra i Pawła oraz świętych patronów: Benedykta, Cyryla i Metodego, Brygidy Szwedzkiej, Katarzyny Sieneńskiej i Edyty Stein. Z nieba niech nas wspiera Maryja, Królowa Apostołów i Matka Chrystusa, nasza nadzieja. Amen.