Rozważanie przed modlitwą "Anioł Pański", 13 września 1998

1. W wielu krajach wrzesień jest miesiącem, w którym rozpoczyna się rok szkolny. Dzisiejsze rozważanie pragnę poświęcić dzieciom i młodzieży, która w tych dniach wraca do szkół, a zarazem życzyć im pracowitego i owocnego roku szkolnego. Drodzy uczniowie, szanujcie szkołę! Wracajcie do niej z radością, uważajcie ją za wielki dar, za swoje podstawowe prawo, które oczywiście nakłada też na was pewne obowiązki. Pomyślcie o tylu waszych rówieśnikach, którzy w wielu krajach świata nie mogą zdobyć nawet najbardziej podstawowego wykształcenia. Analfabetyzm jest plagą, jest uciążliwym «kalectwem», które towarzyszy pladze głodu i innym upośledzeniom. Analfabetyzm jest nie tylko jednym z problemów ekonomicznych czy politycznych, ale dotyka samej godności człowieka. Prawo do wykształcenia oznacza prawo do bycia w pełni człowiekiem.

A więc wszystkiego najlepszego, droga młodzieży szkolna! Te życzenia kieruję także do was, drodzy nauczyciele, którzy nierzadko wykonujecie swoją pracę w trudnych warunkach. Macie do spełnienia wielką misję. Społeczeństwo powinno to sobie coraz głębiej uświadamiać i dawać szkole wszystko, czego potrzebuje, aby sprostać swoim zadaniom: wydatki na szkolnictwo są zawsze owocną inwestycją.

2. Początek roku szkolnego jest sposobnością do refleksji nad tym, czym powinna być szkoła. W systemie szkolnictwa można i zapewne powinno się zmienić wiele. Jedno jednak powinno być jasne: szkoła nie może jedynie dostarczać młodym informacji z różnych dziedzin wiedzy; musi im także pomagać w poszukiwaniu — we właściwym kierunku — sensu życia. Na tym polega jej odpowiedzialność, zwłaszcza w epoce takiej jak nasza, w której wielkie przemiany społeczne i kulturowe zdają się czasem zagrażać nawet najbardziej podstawowym wartościom moralnym. Szkoła musi pomagać młodym w przyswajaniu sobie tych wartości, tworząc warunki sprzyjające harmonijnemu rozwojowi wszystkich wymiarów ich osobowości — wymiaru fizycznego i duchowego, kulturalnego i społecznego. Spełniając to zadanie, staje u boku rodziny, której podstawowym i niezbywalnym zadaniem jest wychowanie. Właśnie dlatego rodzice mają prawo i obowiązek wybrać szkołę, która najlepiej odpowiada ich wartościom i potrzebom wychowawczym ich dzieci.