Watykan: mija 1500 dni pontyfikatu Franciszka

W piątek 21 kwietnia mija 1500 dni od dnia wyboru 13 marca 2013 papieża Franciszka, który 23 bm. obchodzi swe imieniny jako Jorge (Jerzy). Od 22 marca 2013 trwa zwyczaj odprawiania przez Jorge M. Bergoglio w kaplicy Domu św. Marty porannych Mszy św., w czasie których wygłasza on krótkie kazania-rozważania. Do 6 kwietnia br. odprawił ich 507.

Do udziału w tej pierwszej liturgii porannej Ojciec Święty zaprosił m.in. pracowników Ogrodów Watykańskich i Gubernatoratu Państwa Miasta Watykanu, a wśród koncelebransów byli emerytowany arcybiskup Quito w Ekwadorze kard. Raúl Eduardo Vela Chiriboga, abp (obecnie kardynał) Lorenzo Baldisseri - ówczesny sekretarz Kolegium Kardynalskiego i Kongregacji ds. Biskupów oraz kilku innych kapłanów. Obecne były też zakonnice z trzech zgromadzeń, posługujących w Watykanie, wśród nich siostry prezentki z Krakowa.

Odnosząc się do tych porannych kazań-katechez 29 maja 2013 ówczesny dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej ks. Federico Lombardi SI przyznał, że "budzą one ogromne zainteresowanie". Dodał również, że "z różnych stron napływają pytania o możliwość słuchania ich w całości a nie tylko za pośrednictwem streszczeń podawanych codziennie przez Radio Watykańskie i «L’Osservatore Romano»".

Według byłego rzecznika watykańskiego pytanie to, skądinąd "zrozumiałe, wielokrotnie rozważane i będące przedmiotem głębokiej refleksji, zasługuje na jasną odpowiedź". Wyjaśnił, że "przede wszystkim należy pamiętać o tym, jaki charakter przywiązuje sam Ojciec Święty do tych porannych Mszy św.". Chodzi o liturgię z udziałem stosunkowo dużej grupy wiernych (na ogół ponad 50 osób), ale która ma zachować swój wymiar rodzinny, dlatego - mimo ponawianych próśb - papież pragnie wyraźnie, aby nie były one transmitowane bezpośrednio przez radio czy wideo.

Same kazania nie opierają się na zapisanym wcześniej tekście, ale Franciszek wygłasza je spontanicznie, po włosku, a więc w języku, który zna bardzo dobrze, "ale który nie jest jednak jego językiem macierzystym" - tłumaczył ks. Lombardi. Zwrócił uwagę, że ich "integralna" publikacja zakładałaby konieczność nagrania, odtworzenia i dokonania niezbędnego wygładzenia tekstu w różnych punktach. Wiadomo, że wersja zapisana różni się od tej mówionej, która w tym wypadku jest formą pierwotną wybraną świadomie przez Ojca Świętego. Wymagałoby to rewizji samego papieża, ale wynik takich działań byłby "czymś innym" od tego, co pragnie on robić każdego poranka - przekonywał ks. Lombardi.

Zauważył przy tym, że oceniając, "po uważnej refleksji", z punktu widzenia nauczania Kościoła charakter tych porannych rozważań, uznano za "najlepszy sposób uprzystępnienia szerokiemu kręgowi odbiorców bogactwa homilii papieskich, bez zmieniania ich istoty, podawanie ich obszernego streszczenia, łącznie z przytaczaniem w cudzysłowie zdań oryginalnych, odzwierciedlających prawdziwy «zapach» wyrażeń papieskich". I to właśnie czyni codziennie "L’Osservatore Romano", podczas gdy Radio Watykańskie, zgodnie ze swoją specyfiką, podaje krótsze streszczenie, za to cytując fragmenty głosu papieskiego. Z kolei Watykański Ośrodek Telewizyjny (CTV) podaje w swym serwisie codziennym krótki wideoklip do jednego z cytatów, nadanych przez rozgłośnię papieską.

Należy ponadto pamiętać, że przedstawiając działalność papieża, przestrzega się skrupulatnie rozróżnienia między różnymi sytuacjami i celebrami, jak również zachowany jest rozmaity stopień zaangażowania jego wypowiedzi. Na przykład w odniesieniu do uroczystości i działań publicznych, transmitowanych bezpośrednio przez radio i telewizję, kazania i przemówienia są nagrywane, przepisywane i ogłaszane integralnie. W przypadku celebracji bardziej rodzinnych i prywatnych należy zachować szczególny charakter danej sytuacji, ich spontaniczność i pewną poufałość wyrażeń Ojca Świętego.

Przyjęte rozwiązanie szanuje więc przede wszystkim wolę papieża i naturę porannych liturgii, a zarazem umożliwia szerokiej publiczności dostęp do głównych przesłań, kierowanych do wiernych przez Ojca Świętego także w takich sytuacjach - wyjaśnił były rzecznik watykański.

Oto ile tych porannych Mszy odprawił Franciszek w poszczególnych latach: w 2013 - 150, w 2014 - 136, 2015 - 90, 2016 - 96 i w br. (dotychczas) - 35; łącznie 507. W tej liczbie są dwie poranne liturgie, sprawowane przez Ojca Świętego w kaplicy Sumaré w Brazylii w dniach 25 i 26 lipca 2013, gdy przebywał on w tym kraju latynoskim w ramach swej pierwszej podróży zagranicznej.