Jom Kippur, czyli najświętszy dzień w kalendarzu żydowskim. Święto pokutne 11 i 12 października

Jom Kippur to najświętszy dzień w kalendarzu żydowskim. Dzień Pojednania jest szczytem czasu pokuty - czterdziestu dni, które obejmują miesiąc Elul, dziesięć dni grozy od Rosz ha-Szana (Nowy Rok) do Jom Kippur. W Torze, po grzechu złotego cielca, Mojżesz błagał Boga o przebaczenie dla ludu. W Jom Kippur, pokuta została przyjęta i Mojżesz zniósł drugie tablice z dziesięcioma przykazaniami z góry Synaj – opowiada Centrum Heschela KUL rabin Oded Peles, kantor, muzykolog i izraelski pedagog.

Święto pokutne – Jom Kippur jest obchodzone w 2024 roku 11 i 12 października. 

O żydowskim święcie Jom Kippur mówi rabin Oded Peles. Oto pełny tekst:

Jak uczą nas nasi mędrcy w Midraszu (Pirkei Rabbiego Eliezera 46, 6): „ Mojżesz spędził czterdzieści dni na górze, studiując z Bogiem, który wyjaśniał mu znaczenie słów Tory oraz jej liter. Po czterdziestu dniach wziął Torę i zstąpił dziesiątego dnia miesiąca, w Dniu Pojednania, i dał ją jako wieczne dziedzictwo synom Izraela...”.

Głównym celem tego świętego dnia jest nasza skrucha i przebaczenie, o które prosimy Boga, zgodnie ze słowami Księgi Kapłańskiej (23, 26-28): „Pan powiedział do Mojżesza:  «Dziesiątego dnia siódmego miesiąca jest Dzień Przebłagania. Będzie to dla was zwołanie święte. Będziecie pościć i będziecie składać Panu ofiary spalane. W tym dniu nie będziecie wykonywać żadnej pracy, bo jest to Dzień Przebłagania, ażeby dokonano przebłagania za wasze winy przed Panem, Bogiem waszym”.

Przez 25 godzin staramy się oddać całym sercem i umysłem naszej relacji z Bogiem. Jest nam nakazane, abyśmy trzymali się z daleka od przyziemnych spraw i naszego codziennego życia. Pościmy i powstrzymujemy się od mycia, intymnych relacji i noszenia skórzanych butów. Większość dnia spędzamy na modlitwie w synagodze, na co składają się dodatkowe, wyjątkowe modlitwy. W ten dzień mamy zwyczaj noszenia białych szat symbolizujących czystość i wolność od grzechu.

W przeddzień Jom Kippur liturgia rozpoczyna się bardzo poważną i starożytną modlitwą Kol Nidrei (dosł. „wszystkie śluby”), w której wszyscy, a w szczególności grzesznicy, są zaproszeni do przyłączenia się do zgromadzenia i proszą, aby wszystkie śluby lub przysięgi złożone pod presją w nadchodzącym roku zostały uznane za nieważne przed Bogiem.

Podczas porannego nabożeństwa wiele uwagi poświęca się fragmentom Pisma, w których jest zrelacjonowana dawna ceremonia z czasów Świątyni. Jest to symboliczne odtworzenie rytuałów odprawianych przez Arcykapłana, które obejmowały wejście do Świętego Świętych, ofiarę z kozła i modlitwy o przebaczenie, które miały miejsce w Świątyni Jerozolimskiej. Głównym elementem liturgii jest powtarzające się wspólne wyznanie grzechów. Podczas popołudniowego nabożeństwa odczytywana jest Księga Jonasza, która poucza nas o mocy prawdziwej skruchy.

Dzień kończy się wyjątkowym i pełnym emocji nabożeństwem zwanym Neilah (dosł. „zamknięcie”) - podczas którego liturgia symbolicznie ukazuje zamykające się bramy niebios pod koniec okresu Wielkich Świąt. Święta arka [zawierająca zwoje Tory] zostaje otwarta, a my błagamy Boga, aby wpisał nas wszystkich do Księgi Życia. Dzień kończy się długim dęciem szofaru, baraniego rogu, będącego symbolem naszej ufności, w to że Bóg usłyszał nasze wołanie, zobaczył naszą prawdziwą skruchę i nam przebaczył.

Zaraz po tym przechodzimy z radością i zadowoleniem do wypełniania przykazań na nadchodzące święto Sukkot - Święto Namiotów. Krótko po zakończeniu postu wszyscy zaczynają budowanie szałasów (hebr. „Sukkot”).

Życzę nam wszystkim, abyśmy zostali wpisani do Księgi Życia!

***

Rabin Oded Peles - rabin konserwatywnej kongregacji Shevet Achim w Jerozolimie. Kantor, muzykolog i izraelski pedagog. Urodził się w Izraelu w holendersko-niemieckiej rodzinie żydowskiej. Podążając śladami swojego dziadka, znanego kantora w Holandii, Oded służył i występował jako kantor w społecznościach na całym świecie. Specjalizuje się w unikalnych tradycjach muzycznych i liturgii Żydów zachodnioeuropejskich. Od ponad dwudziestu lat jest aktywny w dialogu międzywyznaniowym zarówno w swojej pracy, jak i poprzez studia akademickie. Od wielu lat przewodzi chrześcijańsko-żydowskiej grupie hebrajskiej w Jerozolimie, która studiuje Biblię, Stary i Nowy Testament.