W cukrzycy ważna jest mądra dieta

Źle dobrane suplementy diety nie pomagają chorym na cukrzycę, a gdy zostaną przedawkowane lub wejdą w interakcje z lekami zapisanymi przez lekarza, mogą wręcz szkodzić - uważają dietetycy.

Ich zdaniem, diabetycy powinni skoncentrować się przede wszystkim na przestrzeganiu zdrowej diety.

Cukrzyca objawia się zbyt wysokim poziomem glukozy we krwi, a także innymi zaburzeniami metabolicznymi. Aż 90 proc. przypadków choroby stanowi cukrzyca typu 2. Najczęściej związana z nadwagą i brakiem ruchu. Badania wskazują, że wśród chorych na ten typ cukrzycy 50-70 proc. ma otyłość. Dlatego diabetycy chętnie sięgają po suplementy diety, które mają pomóc w odchudzaniu bądź w obniżaniu poziomu cukru we krwi.

Tymczasem, jak przypomina dr n. med. Magdalena Białkowska z Instytutu Żywności i Żywienia, ostatnie badania zaprezentowane w lipcu na Międzynarodowym Kongresie Badań nad Otyłością w Sztokholmie, wykazały, że skuteczność suplementów diety w odchudzaniu jest zbliżona do placebo.

- Bardzo popularny wśród chorych na cukrzycę chrom przeważnie nie daje korzyści. Zgodnie z reklamą, ma on pomóc w obniżaniu poziomu cukru we krwi i hamować apetyt na słodycze, ale faktycznie może działać tylko u osób, które mają niedobory chromu. A dotyczy to pacjentów z cukrzycą w bardzo podeszłym wieku lub kobiet, które wielokrotnie rodziły. W przeciwnym razie chrom jest po prostu wydalany z moczem - wyjaśnia dr Białkowska.

Często stosowane, witamina A oraz witamina B6 mogą mieć wręcz szkodliwe działanie, gdy dojdzie do ich przedawkowania. "W przypadku witaminy A może się to zdarzyć, gdy chory przyjmuje jednocześnie różne preparaty, które ją zawierają. Wtedy mogą się pojawić bóle głowy, łysienie plackowate, nadmierne złuszczenie naskórka, bóle kostno-stawowe" - tłumaczy dr Białkowska. Gdy przedawkujemy witaminę B6, mogą wystąpić zaburzenia neurologiczne, np. zaburzenia czucia.

Dlatego, zdaniem dietetyków, chorzy na cukrzycę powinni skoncentrować się na zdrowym odżywianiu, a suplementy diety stosować po uzyskaniu porady specjalisty. - Wbrew powszechnym opiniom zdrowa dieta może być bardzo smaczna - przekonuje specjalistka w zakresie żywienia Aleksandra Cichocka z Instytutu Żywności i Żywienia, autorka poradnika pomocnego w odchudzaniu oraz profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2.

Według niej, czasem wystarczy nie rozgotowywać makaronu, ale zostawić go al dente albo marchewkę gotowaną zastąpić surową. W ten sposób obniżamy tzw. indeks glikemiczny (IG) pokarmów. Jest to wskaźnik, który - w uproszczeniu - informuje o tym, jak bardzo wzrasta stężenie glukozy we krwi po spożyciu danego pokarmu. Im niższy IG ma produkt, tym mniejsze skoki glukozy we krwi i tym lepsze wyrównanie choroby. Rozgotowany makaron ma znacznie wyższy IG niż makaron ugotowany al dente, a marchewka gotowana - wyższy niż surowa. - Jeśli skropimy ją sokiem z cytryny i oliwą z oliwek, to dodatkowo obniżymy IG - tłumaczy mgr Cichocka.

- Ogólnie mądra dieta polega na unikaniu zwierzęcych tłuszczów nasyconych, tłuszczów typu trans, obecnych m.in. w twardych margarynach, gotowych wyrobach cukierniczych, chipsach, zupach w proszku, zmniejszeniu ilości soli i zwiększeniu spożycia warzyw, przetworów z chudego mleka, produktów z pełnego ziarna, ryb - wyjaśnia mgr Cichocka. Według niej, ideałem jest tzw. dieta śródziemnomorska.

Jak podkreśla specjalistka, mierząc regularnie poziom glukozy we krwi po różnych posiłkach chorzy na cukrzycę mogą sami ocenić, co powoduje jego największy wzrost. Na tej podstawie będą mogli skomponować swoją indywidualną dietę.

Dr Białkowska i mgr inż. Cichocka zasiadają w radzie programowej ogólnopolskiego programu edukacyjnego "Kompas Samokontroli w Cukrzycy", który ma zachęcać cukrzyków do przejęcia kontroli nad swoją chorobą, m.in. poprzez częste pomiary poziomu glukozy we krwi, zdrową dietę, ruch, przestrzeganie zaleceń lekarskich. Więcej informacji o programie można znaleźć na stronie - www.kompaswcukrzycy.org