Rząd chce usunąć karę więzienia za obrazę uczuć religijnych. Projekt trafi do RM jeszcze w tym roku

Do końca 2025 r. Rada Ministrów ma przyjąć projekt zmiany Kodeksu karnego, który wykreśli możliwość skazania na więzienie za obrazę uczuć religijnych. Kara grzywny i ograniczenia wolności pozostanie, ale – jak przekonuje Ministerstwo Sprawiedliwości – zniknie ryzyko stosowania sankcji uznawanej za nieproporcjonalną.

• Rząd planuje zlikwidować karę więzienia za obrazę uczuć religijnych z art. 196 KK.

  DEON.PL POLECA
  
  
  
  

• Pozostaną kary grzywny i ograniczenia wolności.

• Ministerstwo Sprawiedliwości powołuje się na statystyki oraz orzeczenia TK i ETPC.

  ^{DEON.PL POLECA}
  

  Różnica między zabawą i radością leży między innymi w tym, że zabawa rozprasza, podczas gdy radość – jednoczy: jednoczy nas z innymi (właśnie w Boże Narodzenie możemy [...] zakosztować, że największą radość daje człowiekowi to, że może sprawić radość innym) i jednoczy nas także z Bogiem.

• Argument: kara więzienia jest nieproporcjonalna i może być nadużywana.

• Projekt ma trafić pod obrady Rady Ministrów do końca 2025 roku.

  DEON.PL POLECA
  
  
  

Co zakłada projekt nowelizacji?

Zgodnie z wpisem do wykazu prac legislacyjnych, rząd planuje zrezygnować z możliwości wymierzenia kary pozbawienia wolności za przestępstwo określone w art. 196 Kodeksu karnego. Obecnie przepis przewiduje grzywnę, ograniczenie wolności lub do dwóch lat więzienia za "publiczne znieważenie przedmiotu czci religijnej lub miejsca kultu", jeśli działanie to obraża uczucia religijne innych osób.

Według danych MS, w latach 2020–2024 na podstawie tego przepisu:

• 17 osób trafiło do więzienia,

• 5 osób było tymczasowo aresztowanych.

Resort podkreśla w uzasadnieniu, że charakter tego czynu sprawia, iż możliwość stosowania aresztu lub więzienia "może być wykorzystywana instrumentalnie".

Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Ministerstwo przypomina, że w 2015 r. Trybunał Konstytucyjny uznał możliwość karania grzywną za obrazę uczuć religijnych za zgodną z Konstytucją, ale wskazał, że do dwóch lat więzienia to sankcja mogąca być "zbyt dolegliwą".

W 2022 r., gdy Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatrywał skargę Doroty Rabczewskiej. ETPC uznał, że Polska naruszyła art. 10 Konwencji, czyli prawo do wolności wypowiedzi.

Resort podkreśla, że skoro ETPC wskazał, iż nawet wysoka grzywna może być nieproporcjonalna, to tym bardziej dotyczy to kary więzienia.

Dlaczego rząd chce zmian?

Według MS utrzymywanie kary pozbawienia wolności dla art. 196 nie jest konieczne ani z punktu widzenia Konstytucji, ani zobowiązań międzynarodowych. Usunięcie tej sankcji ma zapobiec nadużyciom i nieproporcjonalnym karom, ograniczyć ryzyko instrumentalnego wykorzystania przepisów, zmusić sądy do rozsądniejszego stosowania kar grzywny lub ograniczenia wolności.

Wiceminister Arkadiusz Myrcha odpowiada za przygotowanie projektu. Zgodnie z planem rząd przyjmie go w IV kwartale 2025 r.