Nie wiemy jak miała na imię, a w Biblii pojawia się tylko raz. Pomimo tego sen żony Piłata to jeden z najciekawszych wątków w Piśmie Świętym i tradycji chrześcijańskiej.
Wątek żony Piłata pojawia się wyłącznie w Ewangelii wg św. Mateusza (Mt 27, 19) gdzie możemy przeczytać, że w trakcie procesu Jezusa wysłała ona swemu mężowi wiadomość o treści "Nie miej nic do czynienia z tym Sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie wiele nacierpiałam się z Jego powodu". Wiemy o niej bardzo niewiele. Nawet w tym skromnym fragmencie nie pojawia się jej imię. W tradycji przypisywane są jej dwa: Klaudia i Prokula, ale natrafiamy na nie dopiero w przekazach apokryficznych.
Bohaterka jednego zdania
DEON.PL POLECA
Jedno zdanie, które czytamy u św. Mateusza obrosło w legendę o wielkim nawróceniu, a Prokula jest do dziś czczona jako święta w Greckim Kościele Prawosławnym i Etiopskim Kościele Ortodoksyjnym. W etiopskiej tradycji funkcjonuje utwór "Męczeństwo Piłata", w którym po śmierci Jezusa, Prokula i Piłat doświadczają cudów i znaków, które prowadzą do nawrócenia małżeństwa. Zmartwychwstały zapowiada Piłatowi, że ten umrze jako męczennik. Faktycznie urzędnik zostaje skazany przez Żydów, a potem ścięty przez cesarza. Prokula umiera tego samego dnia co mąż i oboje zostają pochowani w grobie znajdującym się w pobliżu tego, w którym zostało złożone ciało Chrystusa.
Apokryficzna Ewangelia Nikodema, której znaczna część jest poświęcona opisowi procesu Jezusa, wspomina sen Prokuli oraz reakcję jej męża, który ogromnie przejmuje się słowami żony. Annasz i Kajfasz przekonują go, że sen żony i jej niepokoje mają źródło w czarodziejskich sztuczkach Jezusa, co skłania Piłata do kontynuowania procesu.
Orygenes nauczał, że Klaudia Prokula po Zmartwychwstaniu została chrześcijanką. Ten motyw wykorzystywały tradycyjne angielskie misteria z Yorku, ale często operowały ciekawym odwróceniem: to szatan zsyłał na żonę Piłata sen, by ta starała się powstrzymać męża przed skazaniem Chrystusa na śmierć krzyżową, a zatem przed oddaniem przez Niego życia za nasze grzechy. Misteria zostały zlikwidowane przez królową Elżbietę I, lecz współcześnie odżyły w postaci literackiej.
"Jak może umrzeć Bóg?"
Jedną z wersji jest nagrane w trakcie II wojny światowej słuchowisko "The Man Born to Be King" ("Urodzony by zostać królem") autorstwa Dorothy L. Sayers. Żona Piłata jest powracającą bohaterką niektórych odcinków. Poznaje kobietę, której córkę uleczył Jezus, potem słyszy Jego nauczanie czy wreszcie wraz z mężem obserwują Chrystusa wjeżdżającego do Jerozolimy w trakcie Niedzieli Palmowej. Piłat mówi jej wtedy, że będzie zmuszony skazać tego człowieka na śmierć. Aby utrzymać pokój i pozostawać w łasce Cezara, musi współpracować z żydowskimi autorytetami. Żona przyznaje mu rację, bo przecież jej mąż, będący imperialnym urzędnikiem, nie może popaść w niełaskę władcy.
Gdy Jezus wisi na krzyżu, Piłat prosi żonę o dokładne opisanie nocnego widzenia. Klaudia opowiada, że śniło jej się, że była na statku i usłyszała krzyk. Nastał mrok, a niebo nad morzem Egejskim zasnuło się chmurami. Kapitan statku powiedział do siebie: "Niechybnie umarł Bóg". Zapytała go: "Jak może umrzeć Bóg?", a ten on odpowiedział "Nie pamiętasz? Poncjusz Piłat Go skazał, a On umarł na krzyżu". Wtedy Klaudia usłyszała chór głosów powtarzający fragment Credo w wielu językach: "Pod Poncjuszem Piłatem został umęczony i pogrzebany". Choć w tej wersji historii Prokula się nie nawraca, to wraz z mężem opuszczają Jerozolimę po zmartwychwstaniu Jezusa.
Poszukiwana przez Jezusa
Sen żony Piłata pojawia się także w opowiadaniu Gertrude von le Fort noszącym tytuł "Żona Piłata". Opowiadanie zawiera wątek fantastyczny jakim jest podróż w czasie. Klaudia śni o rozmaitych kościołach: katakumbach, romańskiej rotundzie, gotyckiej katedrze. Wszystkie łączy jedna rzecz: w każdym z nich chóry powtarzają słowa wyznania wiary. Żona Piłata widzi cały przyszły Kościół wyznający wiarę podczas Mszy Świętych. To doświadczenie tak mocno wpływa na Klaudię, że po skazaniu Jezusa na śmierć przez jej męża, zaczyna ona poszukiwać "nazarejczyków" - ludzi, którzy głosili Zmartwychwstałego. Choć uczęszcza na liturgie to nie znajduje w nich przebaczenia i współczucia, nie decyduje się na chrzest. Jezus jednak nie ustaje w jej poszukiwaniu. W trakcie makabrycznych prześladowań, które zgotował chrześcijanom w Rzymie cesarz Neron, Klaudia ginie na arenie w Koloseum.
Skomentuj artykuł