(fot. shutterstock)
Biblia jest w wielu fragmentach niezrozumiała. Wielu jest też katolików, którym ciężko znaleźć sposób rozmowy z Bogiem. W Kościele znamy bardzo dobry sposób jak te problemy rozwiązać. Wystarczy wziąć do ręki Biblię i zacząć "czytać Boga".
Po polsku znaczy to tyle co "pobożne lub Boże czytanie". Wręcz dosłownie: czytanie Boga. Dotykasz Boga ustami, rozmawiasz z Nim w najgłębszy możliwy sposób.
To jeden z najstarszych sposobów modlitwy, pochodzący od Ojców Pustyni i jest podstawą większości duchowości w Kościele. Orygenes rozwinął tzw. duchowe lub mistyczne rozumienie Pisma świętego. Już w IV wieku na podstawie tego duchowego sensu mnisi rozwinęli tzw. Lectio divina. Na czym polega?
Przede wszystkim tym razem wyłączamy nasz aparat mowy. Ta praktyka zdecydowanie nie polega na "klepaniu pacierza" ani na wrzucaniu przyczepy próśb na podwórko Pana Boga. Przyjaciel nie tylko mówi. Czasem zdarza mu się też słuchać. Tu głównie się słucha.
Musisz iść na pustynię!
Wcześniej wspomniani Ojcowie Pustyni mogą ci się wydawać dość obcą grupą zawodową - to po prostu ludzie, którzy w III w. doszli do wniosku, że ciężko im znaleźć Boga w ludnych miastach i potrzebują osobnej przestrzeni - miejsca bez ludzi, pustego - pustyni. Ale faktycznie pierwsi Ojcowie pochodzili z Egiptu, więc jak wyszli z miast, to faktycznie najczęściej na geograficzną pustynię.
Jaki z tego wniosek? Żeby się modlić, musisz znaleźć swoją pustynię, miejsce w którym będziesz się czuł dobrze, a z drugiej strony nie za wygodnie - żeby nie mnożyć rozproszeń, których i tak przecież nie brak. Pustynię, czyli też miejsce w którym zostaniesz sam na sam z Bogiem. Bo przecież najgłębsze relacje buduje się w cztery oczy.
Łaska nie siądzie
Znów odwołam się do relacji ludzkich - ciężko mieć męża czy żonę, widywać się raz w tygodniu i budować tym jakąś dobrą relację. Dlatego tak bardzo szkodliwym często (nie zawsze) rozwiązaniem są "związki" na odległość. Bo jesteś w świecie totalnie innym niż ta najbliższa osoba: znajomi, krajobraz, kultura, rzeczywistość itd.
Podobnie jest z Bogiem. Pół godziny codziennie to jest minimum. To jest rozmowa, relacja, spotkania serca i Serca. Nie ma możliwości inaczej zbudować relacji z Bogiem jak poświęcając na to swój czas. To jeden z największych z prezentów jaki możemy dać drugiemu człowiekowi. Czas, to jest coś, co nam się nie zwróci, jak raz stracimy, tak koniec.
Dziwna Książka
Przede wszystkim, to czego potrzebujemy do zrobienia lectio divina, to Pismo Święte. Bez niego się nie obejdzie, nic też nie jest w stanie go zastąpić (czyt. żaden komentarz, "duchowościową" książka, czy żywot nawet najświątobliwszego świętego).
A to jest "dziwna Książka". Dlaczego? Przede wszystkim, nie jest emocjonalna, psychologiczna, wywołująca samym tekstem pociągających emocji. Dziś, jeśli jakiś tytuł w internecie nas nie zaintryguje jakąś tajemnicą lub kontrowersją, to jest problem, żebyśmy go przeczytali. Pisma nie da się tak czytać, pod tym względem jest raczej "nudne".
W czytaniu Pisma ważne jest zrozumienie sensu, tajemnicy Wszechmogącego Boga, który ukrył się pod literami wyrazów. W tej lekturze chodzi o jedno - poznanie Autora.
Sam nie dasz sobie rady z modlitwą
Zanim zaczniesz, warto sobie przypomnieć, że nie dasz sobie rady sam. Znasz to - siadasz przed Słowem czy słyszysz je czytane na mszy i za Chiny komunistyczne nie możesz zrozumieć o co chodzi. Tu potrzebny jest Boży Duch. To On w tandemie Trójcy Świętej "odpowiada" za kontakt z Bogiem. On nas do tego uzdalnia, więc trzeba Go do tego spotkania zaprosić, aby rozpalił naszego ducha.
Przede wszystkim musi nas otworzyć na Boga, bo my na tysiąc sposobów jesteśmy pozamykani, jak tylko się da. Warto zrobić to na swój własny sposób, które będzie wyrażał, czego ty potrzebujesz.
Jak się modlić?
Jak już znaleźliśmy się na naszej pustyni, sam na sam z Bogiem, zasiedliśmy przed Pismem, pomodliliśmy się aby Duch nas otworzył na Słowo… czas wejść w głębokie przeżywanie. I teraz zaczyna się jazda, bo im dalej w las, tym więcej drzew - to znaczy im dalej w tę modlitwę, tym mniej można powiedzieć o niej.
• Czytanie
Wybierasz fragment który chcesz przeczytać. Najlepiej żeby to robić z pewną konsekwencją, nie na chybił trafił. O tym więcej na koniec. Zaczynasz czytać. Ojcowie pustyni mają tu kilka dobrych metod na "czytanie ze zrozumieniem" i nie są to porady maturalne.
Czytaj na głos, ale szeptem. Wypowiadaj słowa na głos, tak, żeby słyszeć to, co czytasz. Wycisz jednak swój głos i czytaj tak, jakbyś zdradzał jakiś sekret. To sprawia, że masz wrażenie, jakbyś słyszał te słowa przeznaczone tylko dla ciebie.
Ja to stosuję i w moim przypadku to bardzo mi pomogło w skupieniu się na Słowie - przepisuję dany fragment Pisma, który kontempluję. To kolejny sposób od Ojców. Ich uczniowie już na wejściu musieli przepisać całe Pismo (żeby też mieć swój egzemplarz). Jeden fragment Pisma (na przykład Ewangelii z dnia) nie powinien zając zbyt dużo czasu.
Czytaj też dany fragment kilka razy, w kółko i ciągle. On wejdzie Ci w krew, zacznie Ci krążyć po zwojach.
To czytanie ma jeden cel - zrozumienie co się w danym fragmencie wydarza. Nie chodzi tutaj o to, co nas porusza. Zostawmy to na razie. Spróbuj odpowiedzieć sobie na pytanie: o co chodzi w tym fragmencie? Jaka jest myśl przewodnia?
• Medytacja
Ojcowie wyjaśniają na czym polega medytacja na podstawie fragmentu z księgi Przysłów (6, 6-8). Jednak w Biblii Tysiąclecia nie przetłumaczono istotnego szczegółu. W oryginalnym tekście są podane tam dwa zwierzątka: mrówka i pszczoła. Już tłumaczę.
Mrówka: być może widziałeś ich pracę - zbierają różne potrzebne im przedmioty, jedzenie itd. i zanoszą do mrowiska. Czasem są to dużo cięższe od nich samych ładunki. Ojcowie mówią, że na modlitwie Słowem mamy być jak mrówki.
Kiedy już zrozumieliśmy o co w danym fragmencie mniej więcej chodzi, czas pozbierać to, co jest dla nas jakoś poruszające. Zbieramy to wszystko. To mogą być pojedyncze słowa lub zdania, albo też gesty. Zabieramy to, co nas najmocniej dotyka. Choćby minimalnie daje do zastanowienia.
Pszczoła: ona w "tysiąclatce" została pominięta, a naśladowanie jej jest tu kluczowe. Pszczoła zebrany nektar zabiera do ula i robi z niego miód. To samo my powinniśmy teraz zrobić. Te wszystkie poruszające słowa przerabiamy w sobie.
Ojcowie mówią tu o "przeżuwaniu". Nie połykaj od razu tych słów, daj nasycić się kubkom smakowym. Zacznij się zastanawiać nad tym co "usłyszałeś". Przerabiać to w sobie. Możesz to zacząć powtarzać, o ile cię to nie uśpi.
Powinno to sprawić jedno: jakieś novum, "odkrycie" przed tobą przez Boga jakiegoś fragmentu twojego "serca". Jak to mówili o tym Ojcowie: powinien tu zacząć się jakiś "kryzys" w tobie.
• Modlitwa
Słowo w tobie przemówiło, Bóg zdradził ci jakąś tajemnicę, dał ci coś z swojej nieskończonej miłości. Moment modlitwy to moment odpowiedzi na to, co Słowo w tobie zrobiło. Jak widzisz, do modlitwy tutaj prowadzi cię sam Bóg. On pokazuje ci, czego pragnie. Ojcowie wskazują dwa "sposoby" odpowiedzi na Boże Słowo:
Wyznanie: mogłeś przez Słowo dowiedzieć się czegoś o sobie, Bóg mógł odkryć jakąś trudną prawdę. Mogłeś też zobaczyć jakiś swój grzech w świetle prawdy i miłości Boga. Lub też zwyczajnie z jakąś sytuacją w życiu sobie nie radzisz i zobaczyłeś to na modlitwie. Teraz warto to przed Bogiem wyznać. Pokaż Mu to, odsłoń. W ten sposób Mu to powierzasz, zgadzasz się, żeby się tym zajął.
Wielbienie: Mogło być też tak, że przed Słowem dostrzegłeś działanie Boga tam, gdzie wydawało się, że Go nie było. Mogłeś też po prostu zachwycić się miłością Boga, którą Ci ofiarował przez… zacznij Go uwielbiać!
• Kontemplacja
Nadszedł moment totalnej niewiadomej. To, co tutaj się dzieje, nie ma reguły. Każdy z Ojców opisuje to inaczej, bo i każdy przeżywa to inaczej. Po modlitwie zostaje tylko On… na początku nie będzie działo się nic, więc po prostu przesiedź kilka minut w ciszy, wyciszając się po modlitwie.
Jeśli natomiast chociaż raz On cię dotknie w tej chwili to zawsze będziesz już za tym tęsknił i nie będziesz chciał z tej modlitwy wychodzić. Z łaciny contemplacio znaczy tyle co: con - z; templacio - niegarniony horyzont niebios. Tu Bóg odsłania ci samego siebie, wchodzisz w Jego obecność - w Kogoś kogo nie da się ogarnąć rozumiem, dokładnie jak niebiosa.
• Działanie
Warto, aby po tej modlitwie coś zostało. I to już totalnie zależy od tego, co ci Bóg powiedział. Jeśli pokazał ci w jakiś szczególny sposób twoją słabość, może to wskazówka, żeby następnego dnia nad nią popracować? Musisz się zdać na swoją intuicję. Niech to będzie konkret na cały następny dzień do przepracowania, tak, żeby na początku następnego lectio, móc porozmawiać z Bogiem o tym, co ci z tego wyszło.
Na dobranoc
Przede wszystkim daj tej modlitwie szansę. Nie porzucaj jej po dwóch dniach. Ona wymaga konsekwencji. Jeśli ją zaczniesz, zacznij ją robić codziennie przez miesiąc. Powiedzmy, że wtedy możesz powiedzieć, że to nie dla ciebie (choć to i tak za mało czasu, żeby "poczuć jej smak").
Bardzo ważna jest w niej konsekwencja i dyscyplina.
Koniecznie należy praktykować ją codziennie - jak pisałem wcześniej z kochaną osobą chcemy się spotykać jak najczęściej. A to naprawdę jeden z najlepszych sposobów na bliskość z Nim (bardziej to da się chyba tylko w Eucharystii). Żeby pokochać Boga, trzeba konsekwentnie zacząć Go traktować jako bliskiego, obecnego, kochanego.
Ważne jest też tak zwane lectio continua, czyli czytanie w jakiejś kolejności. Niech to nie będzie tak, że otwierasz sobie Biblię na chybił trafił, albo, że jak jest ci smutno to przeczytasz coś smutnego, a jak jesteś wesoły to "walniesz" sobie fragment o Zmartwychwstaniu.
Niech to będzie ciągłe - ja na przykład czytam Ewangelię z dnia. To jest też jakaś piękna forma posłuszeństwa Kościołowi i jedności z innymi wierzącymi. Jeśli nie w ten sposób, to wybierz sobie Ewangelię (od niej najlepiej zacząć) i zacznij po kolei, dzień pod dniu czytać kolejne podrozdziały Ewangelii. Dobrze jest zacząć od św. Marka, ma dla nas współczesnych najlepiej "przyswajalną" wersję z dość obrazowym językiem.
Lectio divina to wejście na niesamowitą ścieżkę chodzenia z Bogiem. Dotykasz Słowo Boże wargami, połykasz je jak św. Jan w apokalipsie. To nie tylko droga modlitewna. Dla mnie to sposób na życie.
Maciej Pikor - student, zauroczony w pewnej Książce, szczęśliwy chłopak pięknej dziewczyny, prowadzi bloga zorea.pl
Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.
To właśnie uważność ostatecznie prowadzi do Boga. Kontemplacja jest oglądaniem. W życiu wiecznym nie będziemy o Bogu rozmyślać, ale Go oglądać. Nie będziemy także zajmować się Bogiem w zewnętrznej aktywności, tylko oglądać Go i miłować....
Więcej w: Duchowość
Skomentuj artykuł