Dieta zbilansowana dla przedszkolaków

Dieta zbilansowana dla przedszkolaków
(fot. lester public library / flickr.com)
Małgorzata Krawczuk / slo

Prawidłowe żywienie to spożywanie takiej ilości składników pokarmowych o właściwej kaloryczności i wartości odżywczej, które to warunkują utrzymanie prawidłowej masy ciała i prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Prawidłowo zbilansowana dieta ma na celu pokrycie zapotrzebowania organizmu dziecka w wieku przedszkolnym na niezbędne składniki odżywcze, energię i witaminy. Zapotrzebowanie to określają normy żywienia, które biorą pod uwagę wiek, płeć, stan fizjologiczny jak i poziom aktywności fizycznej oraz potrzeby związane z rozwojem i tempem wzrostu. Wiek przedszkolny charakteryzuje się aktywnym rozwojem zarówno fizycznym jak i umysłowym, dlatego też należy zapewnić dowóz dostatecznej zalecanej ilości energii i składników odżywczych.

Należy zwrócić szczególna uwagę na produkty spożywcze zawierające w swym składzie białko o wysokiej aktywności biologicznej, wapń, żelazo i witaminy. Białko to najlepiej jest podawać w postaci mleka oraz różnych jego przetworów, chudego twarogu, ryb.

DEON.PL POLECA

W celu utrzymania prawidłowych procesów przemiany materii należy dostarczać organizmowi określoną ilość wody, która to ułatwia transport składników pokarmowych jak również pomaga wydalać z moczem zbyteczne produkty przemiany materii.

Energia którą powinnyśmy uzyskać po spożyciu produktów dostarczonych w ciągu doby wynosi dla tej grupy wiekowej ok 1500 kcal.

  • I śniadanie- 25% ok 375 kcal
  • obiad -30% ok 450 kcal
  • podwieczorek-10 % ok 150 kcal
  • II podwieczorek- 10% ok 150 kcal
  • kolacja 25 % ok 375 kcal

Pierwsze śniadanie powinno zawierać mleko i jego przetwory. Wskazane jest spożywanie musli z mlekiem, jogurtem lub kefirem, zup mlecznych z dodatkami węglowodanowymi - kasze, makarony, ryż lub napoje na bazie mleka - kawa zbożowa, kakao. Do napojów winno serwować się kanapki z masłem oraz produktami wysokobiałkowymi - dobra gatunkowo wędlina, sery, jaja, różnego rodzaju pasty oraz dodatki warzywne bądź owocowe - pomidor, ogórek, jabłko, kiełki, szczypiorek itp.

  • Zupy przygotowanej na wywarze jarskim lub mięsnym, podprawionej śmietanką, mlekiem, kefirem lub jogurtem. Zaleca się podprawianie produktami mlecznymi o niższej zawartości tłuszczu. Najbardziej polecane są zupy o dużej zawartości warzyw- barszcz ukraiński, jarzynowa, kalafiorowa itp. Nie wskazane jest doprawianie zup przyprawami zawierającymi w swoim składzie polepszacze smaku- różnego rodzaju buliony, zupy w proszku lub kostkach. Godnym polecenia są buliony wegetariańskie zawierające w swoim składzie tylko warzywa suszone i przyprawy ziołowe.
  • II dania składającego się z produktu białkowego najlepiej pochodzenia zwierzęcego- mięso, ryby, jaja, drób, produktu węglowodanowego- ziemniaki, kasza, kluski oraz dodatków warzywnych - warzywa gotowane, surówki.
  • Napoju lub deseru- napój to zazwyczaj kompot, herbatka owocowa lub sok niskosłodzony, deser zaś to porcja owoców bądź budyń, koktajl mleczny, kisiel, galaretka z owocami.

  •  Podwieczorku czyli lekkiego posiłku węglowodanowego składającego się z owoców bądź ich przetworów, ciasta najlepiej domowej roboty na bazie dobrego gatunkowo tłuszczu, musów, kisieli i galaretek z owocami, budyniu z owocowymi sosami.

Po powrocie do domu dziecko powinno otrzymywać pełnowartościowy lekki posiłek, najlepiej 2 godziny przed snem, składający się z pieczywa o grubym przemiale, dodatku białkowego oraz owocowo-warzywnego. Dodatkiem do kolacji powinien być gorący napój. Na lekki posiłek składać się mogą kanapki z pastami, wędliną, jajem lub serami. gęsta kaszka manna na mleku z owocowy sosem, ryż na sypko z serem białym i owocami, omlety na słodko lub z warzywami.

  • Produkty na dole piramidy-produkty zbożowe, warzywa, owoce powinny znaleźć się w przeważającej części w codziennym jadłospisie.
  • Produkty na wyższych poziomach także powinny być spożywane codziennie, jednak w mniejszych ilościach.
  • Bezwzględnie należy ograniczyć cukier, słodycze, tłuszcze zwierzęce, produkty zawierające dużo cholesterolu izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych.
  • Picie odpowiedniej ilości wody oraz ograniczenie spożycia soli.

1. Produkty zbożowe - co najmniej 5 porcji dziennie. Z pośród tej grupy należy wybierać te z grubego przemiału. Oprócz pieczywa pełnoziarnistego poleca się także ryż nie łuskany pełnoziarnisty, kaszę gryczaną, jęczmienną i razowy makaron. Produkty zbożowe są głównym źródłem energii dla organizmu, są bogatym źródłem błonnika regulującego pracę jelit, zawierają wiele składników mineralnych i witamin. Bogatsze w składniki odżywcze są produkty z grubszego przemiału, ponieważ zawierają więcej witamin, szczególnie z grupy B, składników mineralnych i błonnika pokarmowego, którego spożywanie jest istotne w zapobieganiu chorobom na tle wadliwego żywienia.

2. Warzywa i owoce - serwowanie ich do każdego posiłku. W codziennym jadłospisie powinno stosować się zarówno warzywa zielone- sałata, szpinak, brokuły jak również pomarańczowe -marchew, pomidory, dynia oraz owoce w zależności od pory roku mogą być świeże lub mrożone czy też suszone. Soki owocowe polecane są głównie niesłodzone bądź jeżeli są z dużą zawartością cukru to rozcieńczone wodą. Ta grupa produktów dostarcza składników mineralnych, witamin i flawonoidów oraz witamin antyoksydacyjnych( C ,E , karotenów) mających działanie przeciwmiażdżycowe i przeciwnowotworowe. Błonnik zawarty w warzywach i owocach korzystnie wpływa na czynności przewodu pokarmowego. Należy jednak zaznaczyć, że owoce i soki owocowe zawierają duże ilości cukrów prostych, których spożycie należy ograniczyć, zatem skłaniać się należy do spożywania większej ilości warzyw niż owoców a z soków wybierać warzywne lub owocowo-warzywne, herbatek owocowych nie słodzonych.

3. Mleko i produkty mleczne - są to produkty zawierające duże ilości wapnia, składnika niezbędnego do budowy zdrowych kości i zębów. Żaden produkt spożywczy nie zawiera tak dużo jak mleko i jego przetwory dobrze przyswajalnego wapnia. Mleko zawiera także witaminy A,D,B2, oraz najwyższej jakości białko. Celem zrealizowania zapotrzebowania na wapń dzieci powinny wypijać mleko w ilości ok 700 ml na dzień lub jego część zastępować produktami mlecznymi np.: jogurt, kefir, maślanka a także serami twarogowymi lub podpuszczkowymi żółtymi.

4. Mięso, drób, ryby, jaja i nasiona roślin strączkowych oraz orzechy- produkty mięsne, ryby oraz jaja dostarczają pełnowartościowego białka, żelaza, cynku i witamin z grupy B. Nasiona roślin strączkowych i orzechy to źródło pełnowartościowego białka i wielu cennych składników mineralnych i witamin włączone są do grupy produktów mięsnych. Dzieci powinny spożywać dziennie 2 porcje tych produktów. Należy z produktów mięsnych wybierać chude gatunki zaś z ryb ze względu na zawartość w nich wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega- 3 i witaminy D gatunki zawierające więcej tłuszczu-makrela, sardynki itp. Przy obróbce mięsa i ryb poleca się gotowanie, pieczenie i duszenie w parze.

5. Tłuszcze - większość tłuszczu w diecie powinna pochodzić z ryb, orzechów i tłuszczów roślinnych. Zalecane są oleje roślinne - olej rzepakowy, sojowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek. Powinny one stanowić dodatek do potraw. Do smażenia należy korzystać z oleju rzepakowego i oliwy z oliwek. Należy dodać, że ze wszystkich grup produktów powinniśmy wybierać zawsze te które są "chude" a ograniczyć produkty zawierające duże ilości cholesterolu np. podroby i izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych- wyroby cukiernicze, ciastkarskie, twarde margaryny, chipsy, żywność typu Fast-food.

Bibliografia:

"Praktyczny Podręcznik Dietetyki" pod redakcją prof. dr hab. n. med Mirosława Jarosza Instytut Żywności i Żywienia , 2010

"Organizacja i Zasady Żywienia Zbiorowego" Akademia Wiedzy Użytecznej LeoPard, dr Halina Turlejska, mgr Urszula Pelzner, Warszawa 2005

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.

Skomentuj artykuł

Dieta zbilansowana dla przedszkolaków
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.