Poniedziałek Anioła

Wielkanoc to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijaństwa. Radość ze zmartwychwstania Chrystusa nie zamyka się w jednym dniu. Poniedziałek w oktawie Wielkanocy łączy się z wieloma tradycjami i zwyczajami. Warto się im przyjrzeć.

Franciszek: powróćmy do Galilei i zmartwychwstańmy do nowego życia!

Serwis Papieski

Poniedziałek po Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego jest obchodzony jako przedłużenie Wielkanocy. W wielu krajach jest to także dzień wolny od pracy. Związane są też z nim różne tradycje i zwyczaje ludowe. Gdzieniegdzie dzień ten jest nazywany ‘Poniedziałkiem Anioła’. Wspominamy bowiem spotkanie niewiast z Bożymi wysłańcami przy pustym grobie, kiedy ogłaszają im zmartwychwstanie Chrystusa.

Radość z powodu, że Jezus żyje jest dla chrześcijan tak ważna i wielka, że jej świętowanie nie może się zamknąć w jednym dniu. Wiedzieli o tym wyznawcy Chrystusa od czasów apostolskich. Wielkanoc to pierwsze i najstarsze święto obchodzone w Kościele. Ukrzyżowanie Jezusa, Jego śmierć i zmartwychwstanie wydarzyły się w czasie przygotowania i obchodów Paschalnych. Żydzi obchodzili Paschę 14 dnia miesiąca nisan, który trwa od księżycowego nowiu w marcu do nowiu kwietniowego. Dlatego naturalne się stało, że świętowanie Wielkanocy obchodzone było od początku w okolicach żydowskiej Paschy.

Od II wieku Wielkanoc obchodzona była w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca, przypadającej po 21 marca. Dlatego obchody Wielkanocy mają zmienny termin i mogą wypaść w okresie od 22 marca do 25 kwietnia. Taki sposób obliczania i celebrowania dnia Wielkanocy został potwierdzony na Soborze Nicejskim w 325 roku.

Wielkanoc to pierwsze chronologicznie święto chrześcijaństwa, ale jest też najważniejsze, liturgicznie najbardziej intensywne. Dlatego Triduum Paschalne rozpoczynające się Mszą świętą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek aż po Niedzielę Zmartwychwstania to najważniejsze celebracje całego roku liturgicznego.

Od Wigilii Paschalnej celebrowanej w nocy z Wielkiej Soboty na Niedzielę Zmartwychwstania, aż po następną Niedzielę, zwaną także Niedzielą Miłosierdzia, obchodzimy Oktawę Wielkanocy. Te osiem dni to przedłużenie najważniejszego dnia roku liturgicznego.

Poniedziałek Wielkanocny to drugi dzień oktawy. W wielu krajach tradycyjnie katolickich jest on wolny od pracy. Jest to okazja, by pobyć z rodziną, odwiedzić dalej mieszkających krewnych czy spędzić czas na łonie natury. Gdzieniegdzie są urządzane piesze wypady za miasto, tak zwane ‘Emaus’, na pamiątkę spotkania Jezusa z dwoma uczniami idącymi z Jerozolimy do oddalonej o kilkanaście kilometrów miejscowości.

W okresie wielkanocnym Kościół zamiast tradycyjnej modlitwy ‘Anioł Pański’, odwołującej się do Zwiastowania i Wcielenia Syna Bożego, odmawia hymn ‘Regina caeli – Królowo nieba’, który wyraża radość Maryi ze zmartwychwstania Chrystusa. Ewangelie nie opowiadają o spotkaniu Maryi ze swoim zmartwychwstałym Synem, ale tradycja chrześcijańska od dawien dawna kontempluje Ją jako Tę, która najbardziej cieszyła się, że mogła na nowo objąć swojego Syna. Ona pielęgnowała Go, gdy był dzieckiem i trzymała w swoich ramionach po zdjęciu z krzyża. Nie mogło zatem nie być tego matczynego objęcia po zmartwychwstaniu Jezusa. Kościół celebrując wydarzenia paschalne nieustannie powtarza, że ‘Chrystus zmartwychwstał, jak zapowiedział’. Mówi o tym także tradycyjny hymn ‘Regina caeli laetare, alleluja!’ – wesel się Królowo niebios, alleluja!

W ‘Poniedziałek Anioła’ wszyscy wierzący zachęcani są, aby stanąć przed pustym grobem i rozważać największy cud, jakim jest zmartwychwstanie Jezusa. Także dzisiaj Anioł Pana pyta: „Dlaczego szukacie żyjącego wśród umarłych?” Jest to zachęta do szukania Zmartwychwstałego, który przywraca radość, daje pokój i obdarza nową mocą. Spotkanie z Chrystusem zmartwychwstałym to dla uczniów początek nowej, fascynującej przygody i misji.

Krakowianie na odpuście zwanym Emaus

Wiadomości z Polski

Świętowaniu Wielkanocy towarzyszy wiele symboli i zwyczajów. Poniedziałek Wielkanocny często łączony jest ze ‘śmigusem dyngusem’ – ludowym zwyczajem, polegającym na oblewaniu się wodą. Ma on prawdopodobnie pogańskie korzenie, ale dzisiaj dla wierzących wyraża radość ze zmartwychwstania, z powrotu życia, którego woda jest symbolem.