"Widzieć Chrystusa we wszystkich ludziach"

W ostatnich dziesiątkach lat relacje "Biblii z katechezą" oraz "obecność Biblii w katechezie" czy też "słowa Bożego w posłudze katechetycznej" były przedmiotem wielu sympozjów katechetycznych i warsztatów organizowanych przez ośrodki doskonalenia zawodowego.

Teoretycy i praktyki nauczania i wychowywania w wierze chętnie przywoływali pytania stawiane przez Ojców soborowych: Jak realizowano zasadę "szerokiego dostępu do Pisma Świętego" i jego "częstego czytania"? W jakiej mierze słowo Boże stało się w pełniejszy sposób "duszą teologii i posługi słowa" (w tym katechezy) oraz "natchnieniem całego życia chrześcijańskiego"? Jakie jest miejsce Pisma Świętego w katechezie posoborowej? Jak przybliżać (otwierać) trudne teksty biblijne współczesnym katechizowanym, zapatrzonym w Internet, Facebooka i Twittera?

O aktualności tych spraw świadczą też wydawane w ostatnim półwieczu dokumenty katechetyczne Kościoła powszechnego oraz Kościołów lokalnych. W dokumentach tych zostało podkreślone, że skuteczność przekazu słowa Bożego w katechezie zależna jest w dużej mierze od tego, na ile wysiłek otwierania, wyjaśniania, tłumaczenia i aktualizacji Pisma Świętego rzeczywiście odpowiada kulturze adresatów. Katecheci zabiegają o to, by tajemnice zbawienia, bez fałszowania i zniekształcania, przystosowywać do czasu, mentalności i języka osób katechizowanych. Bł. Jan Paweł II niestrudzenie powtarzał, że katecheza może osiągnąć swój cel, gdy prawda Ewangelii będzie głoszona za pomocą różnych metod, stosownych do wieku, dojrzałości i indywidualnych uwarunkowań. W dokumencie Papieskiej Komisji Biblijnej Interpretacja Biblii w Kościele podkreślono zaś, że "jednym z celów katechizacji powinno być wprowadzenie do pogłębionego rozumienia Biblii i do owocnej lektury, która pozwala odkryć zawartą w niej prawdę Bożą, pobudzającą do odpowiedzi, możliwie jak najbardziej wspaniałomyślną, na orędzie skierowane przez Jego Słowo do ludzkości".

Z kolei Benedykt XVI - z okazji czterdziestej rocznicy Soboru Watykańskiego II - zauważył, że "w Piśmie Świętym dostrzeżono czołowy środek nowoczesnego duszpasterstwa. Polecono sporządzenie nowych przekładów Biblii z języków oryginalnych. Zaowocowało to odnową w sposobie przepowiadania, katechezie, teologii, duchowości i relacjach ekumenicznych" (Rzym, Audiencja generalna - 6 listopada 2005 r.). Rozwinął tę myśl w adhortacji apostolskiej Verbum Domini, gdzie zaapelował o biblijną animację całego duszpasterstwa oraz biblijny wymiar katechezy.

Poza urzędowym dowartościowaniem roli Pisma Świętego w katechezie istotnym jest też udzielanie wsparcia wszystkim, którzy świadomi swej przynależności do wspólnoty Kościoła na miarę własnych możliwości podejmują się głoszenia Ewangelii. Wobec tych osób autorzy czują się szczególnie zobowiązani do podzielenia się własnymi przemyśleniami i doświadczeniami. Korzystając z wcześniejszych publikacji, ponownie podjęliśmy ten ważny nie tylko dla nas temat, kierując się ewangeliczną zasadą, że każdy nauczyciel, gdy "staje się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do gospodarza domu, który ze swego skarbca wyjmuje to, co nowe i stare" (Mt 13, 52). W tym duchu podjęliśmy najpierw próbę wskazania na ważne dla współczesnej katechezy problemy wynikające z głoszenia przez Kościół zbawczego orędzia. Mają one pomóc w zrozumieniu ważności czy wręcz konieczności opierania na przesłaniu biblijnym całej działalności katechetycznej. W dalszej kolejności usiłujemy podpowiadać czytelnikowi, w jaki sposób, podejmując misyjną działalność Kościoła, może posługiwać się perykopami biblijnymi, tak by zawarty w nich przekaz zbawczego orędzia był czytelny i dostępny oraz rozpoznawany zgodnie z wiarą Kościoła.

Mamy też nadzieję, że sama publikacja będzie wsparciem przy naświetlaniu Bożym objawieniem spraw ludzkiego życia. Ufamy też, że poprawny kontakt ze słowem Bożym będzie otwierał ludzkie serca na Boga, w którym "żyjemy, poruszamy się i jesteśmy" (Dz 17, 28). Jesteśmy też przekonani, że kontakt ten pomoże ludziom "szukać Jego woli, widzieć Chrystusa we wszystkich ludziach, czy to bliskich, czy obcych, trafnie osądzać prawdziwe znaczenie i wartość rzeczy doczesnych tak samych w sobie, jak i w stosunku do celów człowieka".

 PEDAGOGIA BIBLIJNA W KATECHEZIE. Zbigniew Marek SJ, ks. Jan Kochel. Wydawnictwo WAM.