Prorok narodowy, kaznodzieja królewski – o. Piotr Skarga SJ

Prorok narodowy, kaznodzieja królewski – o. Piotr Skarga SJ
Kazanie o. Piotra Skargi SJ - Jan Matejko, Public domain, via Wikimedia Commons

Minęło 410 lat od śmierci o. Piotra Skargi SJ, kaznodziei królewskiego, autora poczytnych Żywotów świętych oraz Kazań sejmowych, wielkiego patrioty i twórcy wielu instytucji dobroczynnych, które na trwałe wpisały się w panoramę polskiego katolicyzmu. Toczy się jego proces beatyfikacyjny.

Piotr Skarga (Pawęski, Powęski), urodził się w roku 1536 w Grójcu. Studiował na Akademii Krakowskiej w latach 1552-1555. W 1564 r. przyjął święcenia kapłańskie. Cztery lata później wyjechał do Rzymu, gdzie wstąpił do zakonu jezuitów w 1569 r. W r. 1571 wrócił do Polski.

DEON.PL POLECA

Był kaznodzieją i profesorem w kolegium jezuickim w Pułtusku i Wilnie. Został pierwszym rektorem Akademii Wileńskiej (1579-84). Z polecenia Stefana Batorego organizował kolegia jezuickie w Połocku, Rydze i Dorpacie.

W latach 1584-88 był przełożonym domu św. Barbary w Krakowie. Od stycznia 1588 pełnił obowiązki nadwornego kaznodziei króla Zygmunta III. Miał duży wpływ na króla i jego rodzinę. Z obowiązków kaznodziei został zwolniony w kwietniu 1612 r. Zmarł 27 września tegoż roku w Krakowie i został pochowany w podziemiach kościoła św. Piotra i Pawła.

Modlitwa Jana Pawła II o nadzieję w trudnych czasach

Był gorącym patriotą, zwolennikiem silnej władzy królewskiej. Zdecydowanie przeciwstawiał się reformacji. Miał znaczący wpływ na życie polityczne i społeczne ówczesnej Polski.

Piotr Skarga SJ wywarł znaczący wpływ na język i na literaturę. Jego Żywoty świętych od chwili wydania aż po połowę XX wieku były czytane i cieszyły się niesłabnącym powodzeniem. Biorąc pod uwagę procentowy stopień alfabetyzacji społeczeństwa polskiego w ostatnich wiekach, Żywoty świętych to prawdopodobnie najpoczytniejsze dzieło wszechczasów.

Nie mniej istotne stały się jego Kazania sejmowe. Choć nigdy nie zostały wygłoszone i nie były zbyt popularne za życia Skargi, to jednak zostały odkryte i docenione w XVIII i XIX wieku, kiedy ‘spełniły się’ polityczne proroctwa kaznodziei królewskiego.

O. Piotr Skarga SJ - Anonymous author, Public domain, via Wikimedia CommonsO. Piotr Skarga SJ - Anonymous author, P.d., via Wiki. Comm.Innym wielkim dokonaniem Skargi było zakładanie i promowanie działania wielu instytucji dobroczynnych. W roku 1584 założył w Krakowie Arcybractwo Miłosierdzia. Jego celem było udzielanie jałmużny i pomoc ubogim. Z czasem rozwinęło się to w pożyczanie bezprocentowe, organizowanie posagów dla ubogich dziewcząt, pomoc dla dzieci porzuconych i biednych uczniów, którzy terminowali w rzemiośle.

W ramach Bractwa Miłosierdzia zrodziły się też inne instytucje pomocowe, jak Bank Pobożny (1587) – to instytucja o charakterze kredytowym, która miała służyć zubożałej ludności jako ochrona przed wyzyskiem lichwiarzy; Skrzynka św. Mikołaja (1588), Bractwo Betanii św. Łazarza (1592). Podobne instytucje powstawały w wielu innych miastach Polski.

Modlitwa papieża Franciszka o pocieszenie i nadzieję

Rok 400-lecia śmierci o. Piotra, 2012, został ogłoszony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Rokiem ks. Piotra Skargi SJ. Wtedy też zostało zapowiedziane rozpoczęcie jego procesu beatyfikacyjnego, które stało się faktem w czerwcu 2013 r. Po zakończeniu procesu diecezjalnego w czerwcu 2016 r., akta zostały przekazane do Watykańskiej Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. O. Piotrowi Skardze SJ przysługuje tytuł Sługi Bożego i przygotowywana jest tzw. positio causae.

O. Piotr Skarga SJ pisał czystym i pięknym językiem polskim i począwszy od XVI w. miał znaczny wpływ na rozwój polszczyzny. W dziejowych okresach niewoli narodowej czczony był jako gorący patriota i Prorok narodowy.

DEON.PL

Wcześniej duszpasterz akademicki w Opolu; duszpasterz polonijny i twórca Jezuickiego Ośrodka Milenijnego w Chicago; współpracownik L’Osservatore Romano, Studia Inigo, Posłańca Serca Jezusa i Radia Deon oraz Koordynator Modlitwy w drodze i jezuici.pl;

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.
Ks. Kazimierz Panuś
Człowiek pasji i niespożytej gorliwości. Filantrop dbający o ubogich. Miłośnik języka polskiego, mówca i wytrawny kaznodzieja. Pierwszy rektor Akademii Wileńskiej i współtwórca Unii Brzeskiej. Obdarzony wyjątkowym talentem oratorskim, przez ponad dwadzieścia lat pełnił funkcję kaznodziei...

Skomentuj artykuł

Prorok narodowy, kaznodzieja królewski – o. Piotr Skarga SJ
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.