Święci Apostołowie – Filip i Jakub Młodszy

Święci Apostołowie – Filip i Jakub Młodszy
Apostołowie św. Filip (po prawej) i św. Jakub Młodszy (po lewej) - El Greco, Public domain, via Wikimedia Commons

Wśród grona świętych, których stawia nam za wzór Kościół około trzydziestu nosi imię Filip, a ponad czterdziestu pięciu Jakub. Pojawiali się w różnych epokach, ich drogi na ołtarze były odzwierciedleniem tego, co działo się w i z Kościołem w konkretnej rzeczywistości. Jednakże spośród wielu Filipów i Jakubów 6 maja wspominamy tych, którym dane było towarzyszyć Jezusowi. Apostołowie Filip i Jakub Młodszy mogli doświadczać Jego obecności widzieć, słuchać. I jak inni z grona wybranych nauczać, a wreszcie za wiarę oddać życie.

To Filip prosił Jezusa - Pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy
Święty Filip, pochodził z Betsaidy nad jeziorem Genezaret. I zanim pojawił się przy Jezusie, zanim usłyszał Pójdź za Mną, był uczniem Jana Chrzciciela. Wśród Apostołów, w tak zwanych katalogach, czyli wykazach zawartych w Ewangeliach jest zawsze wymieniany na piątym miejscu. I choć informacje o nim zawarte w innych, pozabiblijnych źródłach są nieprecyzyjne lub nie dają się zweryfikować (jak na przykład to czy rzeczywiście posiadał rodzinę i dzieci – córki), a niektóre mają charakter legend budujących kult i niosących sporą dawkę cudowności, to należy pamiętać, że nie jeden raz św. Jan Ewangelista ukazuje nam Filipa przy Jezusie.

Modlitwa do św. Judy Tadeusza w ciężkim strapieniu

Filip towarzyszy Jezusowi w chwili, gdy Ten cudownie karmi liczne tłumy. To Filipa poganie pytają o Jezusa, chcąc się z nim spotkać. Do niego się zwracają: Panie, chcemy ujrzeć Jezusa. I ta sytuacja jest uważana za dowód szacunku jakim się cieszył Apostoł. Filip jest również w Wieczerniku i prosi Jezusa: Pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy. A słowa jakie usłyszał wówczas w odpowiedzi, zawierają wyjaśnienie związku jaki w Trójcy Świętej istnieje między Bogiem Ojcem a Synem Bożym.  Ponadto, to Filip na sceptyczne stwierdzenie Natanaela: Czy może być co dobrego z Nazaretu?  Reaguje: Chodź i zobacz

DEON.PL POLECA

W ikonografii św. Filip Apostoł jest przedstawiany w towarzystwie Anioła. Atrybutami świętego są pastorał i zwój oraz krzyż i czasami kamienie w rękach. Dwa ostatnie symbole odnoszą się do jego męczeńskiej śmierci (najpierw ukrzyżowania i następnie kamienowania). Śmierć miała nastąpić w czasach panowania Domicjana (między 81 a 96 rokiem). Życie zakończył w Hierapolis, stolicy Azji Mniejszej, gdzie nauczał. I to właśnie tam włoscy archeolodzy w ruinach bizantyjskiego kościoła odkryli grób z inskrypcjami wskazującymi na miejsce pochówku Apostoła.   

Filar Kościoła – św. Jakub Młodszy
Drugi ze świętych wspominanych 6 maja, to święty Jakub nazywany Młodszym jest wymieniany w spisach Apostołów na jednym z ostatnich miejsc, co świadczy o tym, że do grona dołączył najpóźniej (w odróżnieniu od świętego Jakuba Starszego, który pojawia się na początku listy). Wywodził się z Nazaretu, był spokrewniony z Jezusem. Nie mamy informacji o nim, o jego byciu przy Jezusie, zanim nastąpiło rozproszenie Apostołów. Dopiero po zmartwychwstaniu pojawia się Jakub, który pełni istotną rolę – przewodniczy gminie chrześcijańskiej w Jerozolimie i też cieszy się szczególnym poważaniem.

Razem z bratem Tadeuszem obrany został apostołem i jego to odznaczył zmartwychwstający Jezus, albowiem jemu się objawił, a wstępując potem do Nieba, polecił mu zwierzchnictwo nad kościołem w Jerozolimie, jak głosi święty Hieronim. Niezmierny to był zaszczyt być biskupem pierwszego kościoła; ale i odwagę trzeba było mieć niemniejszą, aby się podjąć tego urzędu w mieście, w którym ukrzyżowano Chrystusa i w którym mieszkali najzajadlejsi nieprzyjaciele chrześcijaństwa. (Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku - Katowice/Mikołów 1937)

Na soborze apostolskim przemawiał zaraz po św. Piotrze. Wiemy, że prawdopodobnie dzięki Jakubowi pojawił się pewien kompromis w zakresie wymagań stawianych nawróconym poganom, a dotyczący konieczności wypełniania tzw. przykazań ceremonialnych Prawa Mojżeszowego. Nie oczekiwano od nich ścisłego ich przestrzegania. Ta postawa, choć nie we wszystkim się zgadzali, była w tym bliska przekonaniom św. Pawła. I to też św. Paweł też określał Jakuba filarem Kościoła. Ponadto na szczególna uwagę zasługuje list, jaki Jakub skierował do wiernych Kościoła.

W kanonie Nowego Testamentu zajmuje on pierwsze miejsce wśród tzw. listów katolickich, czyli skierowanych nie tylko do konkretnego Kościoła, np. w Rzymie czy Efezie, ale do wielu Kościołów. Chodzi o list o szczególnej doniosłości, który bardzo mocno podkreśla konieczność nieograniczania własnej wiary do czystej deklaracji słownej czy abstrakcyjnej, ale o wyrażenie jej konkretnymi dobrymi czynami” (Benedykt XVI).

Najstarsze informacje o śmierci św. Jakuba przekazał nam żydowski historyk Józef Flawiusz. Do śmierci Apostoła, w czasach panowania Nerona, przyczynił się człowiek hardy i niezwykle zuchwały – arcykapłan Annasz. Jakub został w roku 62 ukamienowany i też uderzony pałką w głowę albo zrzucony z dachu świątyni.

Święty Jakub, będący patronem dekarzy, w ikonografii jest przedstawiany w tunice i płaszczu, z mieczem oraz z księgą. Jego atrybutami są również: halabarda, kamienie, korona w rękach, torba podróżna oraz zwój. Św. Jakub ukazywany jest również jako biskup rytu wschodniego.

DEON.PL

Wcześniej duszpasterz akademicki w Opolu; duszpasterz polonijny i twórca Jezuickiego Ośrodka Milenijnego w Chicago; współpracownik L’Osservatore Romano, Studia Inigo, Posłańca Serca Jezusa i Radia Deon oraz Koordynator Modlitwy w drodze i jezuici.pl;

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.
ks. Sławomir Filipek

Życie każdego z Apostołów to materiał na najlepszy film! Autor nakreślił fascynującą historię garstki uczniów, którzy ze swojego życia uczynili filary religii katolickiej, bo to dzięki nim do dziś trwa prawda o Zmartwychwstałym.

Zachęcamy do...

Skomentuj artykuł

Święci Apostołowie – Filip i Jakub Młodszy
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.